Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Halogeny a ksenony. Różnice w budowie i oświetleniu drogi

Wojciech Frelichowski
Fot. Wojciech Frelichowski
Fot. Wojciech Frelichowski
Reflektory ksenonowe, choć droższe, konkurują z powszechnie stosowanymi lampami halogenowymi. Jak jest różnica pomiędzy nimi?
Fot. Wojciech Frelichowski
Fot. Wojciech Frelichowski

Najczęściej spotykanym typem oświetlenia samochodowego są lampy halogenowe. Źródłem światła są w nich żarówki, w których zachodzi reakcja między włóknem wolframowym a mieszanką gazową, w składzie której jest halogen. Stąd określenie - lampy (żarówki) halogenowe. Jednak same żarówki nie wystarczają do odpowiedniego oświetlenia. Potrzebny jest jeszcze odbłyśnik, który wzmocni strumień światła. Nowocześniejszym rozwiązaniem jest soczewka (reflektory soczewkowe), która precyzyjnie kierunkuje promień światła.

Zalety i wady lamp halogenowych

Lampy halogenowe to w sumie proste urządzenie, nie wymagające wielkich nakładów finansowych. Jednak jest również dość zawodne. Głównym problemem jest dość krótka trwałość żarówek halogenowych. Przepaloną żarówkę trzeba wymienić, co w niektórych modelach samochodów wcale nie jest prostą czynnością. Tym bardziej, że żarówkę halogenową trzeba trzymać tak, aby nie dotykać palcami szklanej bańki i jej nie zatłuścić. Każde zanieczyszczenie szklanej powierzchni żarówki skraca jej żywot. W wyeksploatowanych samochodach może też wystąpić problemem z odbłyśnikami. Np. mogą one ulec poluzowaniu lub zacząć rdzewieć. Ponadto wysoka temperatura, którą wytwarza żarówka halogenowa przyspiesza zużycie plastikowej powierzchni reflektora. Podobny problem dotyczy także reflektorów soczewkowych.

Lampy ksenonowe

Nowocześniejszym i wydajniejszym źródłem oświetlenia są lampy ksenonowe. Ich zewnętrznym wyróżnikiem jest barwa snopu światła, która jest intensywnie śnieżnobiała, zbliżona do światła dziennego. Lampa ksenonowa wytwarza około 3200 lumenów pobierając 35 watów, podczas gdy lampa halogenowa wytwarza 1500 Lm pobierając 55 W. Jednak reflektor ksenonowy - w odróżnieniu od halogenowego - to cały układ urządzeń: przetwornica prądu, zapłonnik i palnik ksenonowy. Zadaniem przetwornicy jest wytworzenie napięcia rzędu kilkunastu tysięcy voltów oraz dostarczenie prądu zmiennego o natężeniu ok. 85 amperów. W palniku znajdują się elektrody otoczone mieszaniną gazów, głównie ksenonu. Świecenie powoduje wyładowanie elektryczne pomiędzy elektrodami w żarówce. Elementem wykonawczym jest natomiast żarnik otoczony halogenem, którego zadaniem jest łączenie odparowanych cząstek wolframu z żarnika. Chodzi o to, żeby odparowany wolfram nie osadzał się na szkle osłaniającym żarnik, co spowodowałby jego zaczernienie.

Tylko z homologacją

Lampy ksenonowe można zamontować w samochodach, które fabrycznie nie posiadały ich na wyposażeniu. Oczywiście nie wystarczy wymienić samych żarówek. Konieczny jest montaż całego zestawu składającego się z żarnika, przetwornicy, okablowania, siłownika samomopoziomującego i spryskiwacza reflektorów. Całość musi być homologowana do danego modelu auta, a także spełniać określone przepisy. Zgodnie z Regulaminem 48 EKG ONZ, obowiązującym również w Polsce, światła mijania w pojazdach poruszających się po drogach publicznych, posiadające źródło światła o strumieniu świetlnym większym niż 2000 Lm (czyli takim jak światło ksenonowe), powinny być wyposażone w urządzenia czyszczące szybę reflektora z homologacją zgodną z Regulaminem 45 EKG ONZ.

Ponadto reflektory ksenonowe muszą być wyposażone w system do automatycznego poziomowania. Zestawy ksenonowe są homologowane do konkretnego modelu auta. Jednym słowem - bez spryskiwaczy reflektorów i systemu samopoziomowania ksenonów nie wolno używać. Zamontowanie zestawów ksenonowych bez tych elementów może być powodem zatrzymania dowodu rejestracyjnego w stacji diagnostycznej podczas okresowego przeglądu, lub w razie kontroli policji. Powoduje też zagrożenie, bo takie ksenony będą oślepiały innych kierowców.

Zestawy do montażu

W handlu oferowane są najczęściej zestawy składające się tylko z przetwornic, żarówek i okablowania. Taki zestaw kosztuje od 200 do 500 zł. Jednak żarniki bez układu poziomowania nie będą świecić w tym kierunku, w którym powinny, w przypadku zabrudzenia reflektorów światło będzie gorsze niż w przypadku klasycznych halogenów. Tymczasem jak już wspomnieliśmy wyżej, samochód z lampami ksenonowymi bez samopoziomowania i spryskiwaczy może nie przejść przeglądu rejestracyjnego. Ponadto kierowca takiego pojazdu może mieć też kłopoty w przypadku kontroli drogowej.

Jednak taki asortyment jest kupowany, choć zainteresowaniem cieszą się głównie poszczególne elementy, np. same żarniki lub same przetwornice. To dlatego, gdyż takie podzespoły są częściami zamiennymi elementów, które uległy uszkodzeniu. Rozpatrując koszty montażu ksenonów lub bi-ksenonów, trzeba brać pod uwagę zestaw pełny, czyli taki z układem samopoziomowania i spryskiwaczami oraz żarnikami, przetwornicą i drobnym osprzętem. Ceny takiego zestawu wraz z montażem rozpoczynają się od kwoty 1000-1500 zł i mogą dojść do 3000 zł. Czyli jest to koszt porównywalny z wyposażeniem nowego auta w reflektory ksenonowe na etapie składania zamówienia u dealera.

Ksenony - zalety i wady

Podstawową zaletą lamp ksenonowych jest lepsze oświetlenie drogi i wydłużenie zasięgu światła. Ważna jest również trwałość żarników, która dochodzi do 200 tys. km przebiegu samochodu. Ponadto sam żarnik zużywa mniej energii elektrycznej niż tradycyjna żarówka, co przyczynia się do mniejszego zużycia paliwa (mniej obciążony jest alternator).
Wreszcie żarnik nie nagrzewa się też w takim stopniu, jak zwykła żarówka halogenowa, co oznacza, że nie odkształca się szyba reflektora.

Natomiast główną wadą ksenonów jest wysoki koszt serwisu. Sam żarnik kosztuje średnio 150-200 zł. A ponieważ należy je wymieniać parami, to w przypadku uszkodzenia takiego elementu czeka nas wydatek przynajmniej 300-400 zł. Co prawda żarniki mają długą trwałość, ale jeśli ktoś kupuje używane auto z przebiegiem kilkuset tysięcy kilometrów wyposażone w ksenony, to awaria żarników jest bardzo prawdopodobna. W samochodach z dużym przebiegiem zdarzają się również poluzowanie odbłyśników (podczas jazdy snop światła drga) lub mogą one ulec zmatowieniu.

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty