Kategorie, czyli co komu potrzebne

W Polsce można otrzymać prawo jazdy wielu kategorii. Kierowcy jeżdżący wyłącznie osobowymi autami na własny użytek potrzebują dokumentu z literką B. Kierowcy autobusów muszą zdobyć inne prawo jazdy.

A - uprawnia do kierowania motocyklem

A1 - uprawnia do kierowania motocyklem o pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 125cm3 i mocy nie przekraczającej 11 kW

B - uprawnia do kierowania:

a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu lub motocykla

b) pojazdem, o którym mowa w pkt. a, z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 t

c) ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym

B1 - uprawnia do kierowania trójkołowym lub czterokołowym pojazdem samochodowym o masie własnej nie przekraczającej 550 kg, z wyjątkiem motocykla

C - uprawnia do kierowania pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym

C1 - uprawnia do kierowania pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nie przekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym

D - uprawnia do kierowania autobusem, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym

D1 - uprawnia do kierowania autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym

T - uprawnia do kierowania ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym

B+E, C+E lub D+E - uprawnia do kierowania pojazdem określonym odpowiednio w kategorii B, C lub D, łącznie z przyczepą

C1+E - uprawnia do kierowania zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii C1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego

D1+E - uprawnia do kierowania zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii D1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego.

Kiedy wymienić prawo jazdy?

Kierowcy muszą pamiętać o terminach wymiany starych praw jazdy. Kto nie zdąży na czas, nie będzie mógł prowadzić samochodu.

Do końca 2004 roku należy wymienić prawa jazdy wydane w okresie od 1 stycznia 1984 r. do 30 kwietnia 1993r. Termin wymiany dokumentów wydanych w okresie od 1 maja 1993 r. do 30 czerwca 1999 r. mija 30 czerwca 2006 r. Z kolei prawa jazdy wydane na blankietach papierowych po dniu 1 lipca 1999 r. należy wymienić do dnia 30 czerwca 2006 r.

Termin oczekiwania na nowe prawo wynosi 30 dni. Czasami dokument wydawany jest szybciej, ale raczej nie warto czekać ze złożeniem wniosku do ostatniej chwili.

- Kierowca, który nie wymieni starego prawa jazdy we wskazanym terminie, nie będzie mógł się nim posługiwać, ponieważ straci ono ważność. Do momentu wydania nowego dokumentu nie będzie mógł prowadzić pojazdu na podstawie starego, nieważnego już, prawa jazdy - podkreśla Justyna Bracha z Biura Komunikacji Społecznej Ministerstwa Infrastruktury.

Po wymianie kierowca otrzyma nowe, unijne prawo jazdy. Ciekawostką jest fakt, że na tej samej stronie dokumentu znajdują się dwa zdjęcia kierowcy. Jedno kolorowe, drugie czarno-białe i nieco mniejsze.

- To forma zabezpieczenia przed podrobieniem. Małe zdjęcie jest nadrukowywane bezpośrednio na papierze prawa jazdy, czyli bez tła. Powoduje to bardzo poważne utrudnienie dla osoby chcącej podrobić takie prawo jazdy - tłumaczy Justyna Bracha.

Wiek wymagany przy danej kategorii prawa jazdy:

16 lat - dla kategorii A1, B1 lub T

18 lat - dla kategorii A, B, B+E, C, C+E, C1 lub C1 + E

21 lat - dla kategorii D, D+E, D1 lub D1+E, z tym, że wymagany wiek do uzyskania prawa jazdy kategorii D lub D1 przez żołnierza zasadniczej służby wojskowej posiadającego prawo jazdy kategorii B wynosi 19 lat.

Osoba, która nie ukończyła 18 lat, może uzyskać prawo jazdy kategorii A1, B1 lub T za pisemną zgodą rodziców lub opiekunów. ?

Egzaminacyjna rewolucja

W roku 2006 mogą zmienić się zasady zdobywania prawa jazdy. Większy nacisk będzie położony na praktyczną umiejętność jazdy w ruchu, nie tylko miejskim. Większym rygorom będą także poddani młodzi kierowcy. Rząd ma nadzieję, że pozwoli to zwiększyć stopień bezpieczeństwa na naszych drogach.

Zdrowie nie tylko fizyczne

Do obowiązujących obecnie badań lekarskich ustawodawcy chcą poszerzyć badania zdrowotne i dodać obowiązkowe badania psychologiczne. Kandydat na kierowcę miałby do wypełnienia specjalną ankietę, w której odpowiadałby m.in. na pytania dotyczące przebytych schorzeń. Kopia ankiety byłaby przechowywana w starostwie, a zatajenie w niej jakichkolwiek informacji podlegałoby odpowiedzialności karnej, tak jak składanie fałszywych zeznań. Wszelkie zmiany, także pod odpowiedzialnością karną trzeba będzie zgłaszać. Kierowca, który skłamie w ankiecie, będzie podlegał wyższej karze, gdyby spowodował wypadek śmiertelny.

Jazda zamiast pisania

Planowane zmiany miałyby położyć większy nacisk na szkolenie praktyczne. Szkolenie, tak jak teraz kończyłoby się egzaminem wewnętrznym, ale oblanie go wiązałoby się z koniecznością zaliczenia dodatkowych szkoleń przed kolejną próbą.

Podczas egzaminu komputer podsuwałby pytania jednokrotnego wyboru, czyli z jedną poprawną odpowiedzią. Teraz w niektórych przypadkach możliwa jest więcej niż jedna poprawna odpowiedź i trzeba zaznaczyć wszystkie.

Egzamin na filmie

Plac manewrowy byłby zminimalizowany do podstawowych manewrów, pokazujących czy zdający radzi sobie z samochodem. Jazda zostałaby poszerzona o odcinek poza terenem zabudowanym, która miała by pokazać czy kierowca radzi sobie z większymi prędkościami. Żeby zmniejszyć zagrożenie manipulowania egzaminem (zdawaniem przez niewyszkolonych łapówkarzy, ale i oblewanie dobrze jadących, by łapówkę wymusić) i umożliwić rozpatrzenie odwołania egzaminowanego, nie zgadzającego się z niekorzystnym wynikiem, przebieg egzaminu byłby rejestrowany przez kamery. Egzaminator musiałby omawiać z oblanym przez siebie kandydatem na kierowcę przebieg egzaminu, wskazać mu jego błędy i elementy, nad którymi jeszcze trzeba popracować. Oprócz kamery, egzamin, na wniosek egzaminowanego, obserwowałby także szkolący go instruktor.

Gdzie się uczyć?

Fachowy kurs nauki jazdy o kluczowa kwestia przed przyszłym egzaminem. Na co zwracać uwagę, wybierając ośrodek szkolenia, radzą pracownicy Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Katowicach.

Informacje dotyczące ośrodków szkolenia kierowców można uzyskać w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta, właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania. Urzędy te prowadzą ewidencje oraz sprawują nadzór nad instruktorami i ośrodkami szkolenia.

>Dowiedz się, jakim placem manewrowym dysponuje wybrany ośrodek i gdzie jest on położony.

>Zwróć uwagę na bazę samochodową. Samochody, którymi będziesz się uczyć jeździć nie powinny być takie, jakby miały za chwilę "wyzionąć ducha".

>Zapytaj o warunki lokalowe i materiały dydaktyczne, jakimi ośrodek dysponuje.

>Przy wyborze ośrodka nie kieruj się wyłącznie ceną kursu! Najczęściej niska cena kursu oznacza niską jakość szkolenia!

>Pamiętaj! Godziny zajęć teoretycznych równają się 45 minutom, a zajęć praktycznych 60 minutom! Nie pozwól, aby instruktor skracał czas trwania zajęć, szczególnie praktycznych.