Mobilne mieszkania

Zrzeszonych miłośników karawaningu w Polsce można liczyć w tysiącach, ale znacznie większa rzesza osób sięga po przyczepy kempingowe i kampery zupełnie prywatnie, bez zapisywania się do klubów. Liczba takich użytkowników stale rośnie, a zapotrzebowanie na pojazdy kempingowe jest coraz większe. Co zatem mogą znaleźć na rodzimym rynku ci, którzy zdecydują się na urlop w "mobilnym mieszkaniu"?

Sztuka wyboru

Podstawowa decyzja musi dotyczyć wyboru między przyczepą kempingową a kamperem, czyli samodzielnym pojazdem z zabudową kempingową. Przyczepa w swym podstawowym wydaniu jest znacznie tańsza. Najniższej klasy, ale fabrycznie nową przyczepę z 3-4 miejscami sypialnymi można kupić już za niewiele ponad 20 000 zł. Najtańszy, kamper o przyzwoitym poziomie wyposażenia i z noclegiem dla 4 osób to wydatek rzędu 130 000 zł.

Każde z rozwiązań ma jeszcze dodatkowe wady i zalety, dlatego zakup trzeba dobrze przemyśleć. Jazda z przyczepą jest dużo trudniejsza, kłopotliwe są też manewry i parkowanie. Ale po postawieniu i odłączeniu jej od auta możemy dokonywać przejazdów po okolicy samochodem bez dodatkowego balastu. Przyczepa, oprócz tego że jest tańsza (z wyjątkiem ekskluzywnych modeli), to lepiej sprawdza się przy długim przebywaniu w jednym miejscu. Kamper jest bardziej mobilny, świetnie sprawdza się przy częstej zmianie miejsca pobytu. Manewry i parkowanie są również łatwiejsze.

Trzeba jeszcze pamiętać o wymaganiach formalnych. Nie każdy może prowadzić dużą przyczepę. Właścicielom praw jazdy kategorii B wolno prowadzić zestaw z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) nie przekraczającej 750 kg wówczas, gdy DMC pojazdu holującego wynosi 3500 kg lub mniej (w skrajnym przypadku DMC zestawu wynosi zatem 4250 kg).

Jeśli jednak DMC przyczepy przekracza 750 kg, to po pierwsze nie może być ona większa niż masa własna pojazdu holującego, a po drugie DMC zestawu nie może przekroczyć 3500 kg. Kiedy przekracza, niezbędne jest prawo jazdy kategorii B + E (pozostaje warunek, że DMC przyczepy

nie przekracza DMC pojazdu holującego, co w praktyce daje możliwość jechania z zestawem o DMC 7000 kg). Kamperem można jeździć zazwyczaj mając w kieszeni ważne prawo jazdy kategorii B, bo w większości są to pojazdy o DMC nie przekraczającej 3500 kg. Cięższe wymagają prawa jazdy kategorii C.

Przyczepy i kampery

Przyczepy kempingowe dzieli się przeważnie na klasy pod względem wielkości, ale wiąże się to również z liczbą miejsc noclegowych i wyposażeniem. Najmniejsze mają jedną oś i długość 4-4,5 m. W ich wnętrzu znajdziemy 3-4 łóżka, małą toaletę, skromny prysznic, zlewozmywak, niewielką kuchenkę. Średnie również mają zazwyczaj jedną oś, długość 4,5 - 6 m, od 4 do 5 łóżek, dzielone na pokoje wnętrze, wygodniejszą kuchnię i łazienkę z bojlerem (ciepła woda).

Duże przyczepy, z uwagi na znaczącą masę własną dwuosiowe, często wyposażane są według indywidualnych wytycznych. Są nawet droższe od średniej klasy kampowozów, ale w seryjnym wyposażeniu mają wydzielone sypialnie dla 4-6 osób, pełne zaplecze kuchenne, systemy ogrzewania, klimatyzację a nawet telewizję satelitarną.

Kampowozy tworzone są na bazie małych furgonetek i średniej klasy aut dostawczych. Najmniejsze i najskromniejsze (nocleg dla 2 osób) mają zabudowy wykonane np. na bazie Peugeota Partnera lub Renault Kangoo. Są też nieco większe, z noclegiem dla 3-4 osób (Mercedes Vito, Volkswagen Transporter), ale część konstrukcji wykonana jest w formie namiotowej (np. podnoszony dach z sypialnią). Większe i bardziej wygodne, z miejscami noclegowymi dla 4-7

osób, tworzone są na bazie Forda Transita, Renault Mastera, Fiata Ducato i Peugeota Boxera.

Nawet najbardziej popularne kampery, w cenie ok. 130 - 150 tys. zł, są izolowane termicznie, wyposażone w lodówkę, kuchenkę gazową, zlewozmywak, ogrzewanie gazowe, bojler, zbiorniki na czystą i brudną wodę o pojemności ponad 100 l.

Kampera podobnie jak przyczepę kempingową nie trzeba kupować, można go wynająć. Cena jest jednak porównywalna z kosztem noclegów w pensjonatach. Za dobę trzeba zapłacić w sezonie letnim od 350 do 450 zł, przy dziennym limicie przebiegu 300 km.

Aby uprawiać karawaning nie trzeba być właścicielem przyczepy czy kampera. Sprawnie funkcjonuje sieć firm wypożyczających tego typu pojazdy. Wynajem nie jest jednak tani. W sezonie, za skromną przyczepę dla 3 osób trzeba zapłacić 40 zł za dobę, większe kosztują nawet 60-70 zł za dobę. Na luksusowe przyczepy dla 4-6 osób trzeba przeznaczyć 100 - 140 zł za dobę. Niektóre firmy wymagają wpłacenia kilkusetzłotowej kaucji, inne jednorazowej dopłaty 30 zł za chemiczne specyfiki do WC.

To jednak nic w porównaniu z kosztem wypożyczenia kampera. Ich najskromniejsze wersje kosztują od 300 zł za dobę poza sezonem, do 400 zł w sezonie. W odmianach najbardziej luksusowych koszty wzrastają odpowiednio do 400-500 zł. Paliwo finansuje najemca. Niektóre z

firm wyznaczają dzienny limit przebiegu kilometrów na poziomie 300-350 km, a po jego przekroczeniu naliczają 0,50 zł za każdy kolejny kilometr. Minimalny okres wypożyczenia w sezonie sięga zazwyczaj 7 dni, poza sezonem 3 dni. Kaucja za kampera sięga kilku tysięcy złotych (zazwyczaj 4000 zł). Nie warto spóźnić się ze zwrotem pojazdu, bowiem kary sięgają 50 zł za każdą godzinę poza umową.

Najbardziej drastyczna opłata zostaje doliczona wówczas, gdy najemca spóźni się z oddaniem kampera, nie powiadamiając wypożyczalni. Po 6 godzinach od upływu terminu umowy policja otrzymuje zgłoszenie o kradzieży, a konto najemcy zostaje obciążone kwotą 10 000 zł. Zarówno przyczepy jak i samochody kempingowe są zarejestrowane i ubezpieczone w Polsce, ale można podróżować nimi po wszystkich krajach Unii Europejskiej. Zakazem wyjazdu objęte są zazwyczaj niektóre kraje Europy Wschodniej (Rosja, Litwa, Ukraina, Białoruś).

Wszędzie trzeba ponosić koszty związane z pobytem na kempingach lub polach namiotowych. Są one bardzo zróżnicowane, zależnie od regionu naszego kraju i prestiżu miejsca w danym regionie. Kemping w Gdańsku żąda za ustawienie przyczepy 13-14 zł za dobę, a za kampera 15 zł za dobę. W Zakopanem ceny mogą sięgnąć odpowiednio 14 i 20 zł, a w Jeleniej Górze 14 i 22 zł. Najdrożej jest na Mazurach. W Mikołajkach trzeba liczyć się z cenami na poziomie 21 i 35 zł.

Za korzystanie z energii elektrycznej trzeba dodatkowo zapłacić 8-10 zł za dobę. Niewiele taniej jest na polach namiotowych. Opłaty za przyczepy kempingowe wynoszą średnio 10-12 zł za dobę, a za kampery 12-15 zł za dobę. W każdym przypadku trzeba doliczyć od 5-10 zł/24h za osobę zamieszkującą przyczepę lub samochód kempingowy. W znanych turystycznych rejonach Europy, na przykład we Włoszech czy Francji, koszt ustawienia przyczepy sięga 10 Euro, a kampera 15 Euro na dobę. Cena pobytu każdej osoby wynosi 5-10 Euro, a korzystanie z energii elektrycznej 4-5 Euro za dobę.

Sztuka kierowania

Jazda kamperem nie sprawia większych problemów, chociaż dla mało doświadczonych kierowców może być sporym wyzwaniem. To duże i ciężkie samochody, a ich prowadzenie przypomina jazdę załadowanymi autami dostawczymi.

Z przyczepą jest znacznie gorzej. By wyeliminować ryzyko kraksy, trzeba zadbać o solidny, atestowany hak holowniczy (w Unii Europejskiej musi być zdemontowany gdy nie holujemy przyczepy), dobry stan techniczny (luzy na kołach albo zbyt płytki bieżnik opon mogą szybko doprowadzić do wypadku), dodatkowe dokumenty (przyczepy wymagają ubezpieczania, a te o DMC powyżej 750 kg także badań technicznych), dobre rozłożenie bagażu (jednostronne obciążenie albo zbyt małe obciążenia haka spowoduje niestabilność przyczepy). Efektywność hamulców podczas jazdy z przyczepą hamulcową może być gorsza nawet o 70 proc. Pogarszają się także przyśpieszenia, utrudnione jest więc wyprzedzanie.

Na zakrętach trzeba pamiętać o "zachodzeniu" przyczepy na stronę wewnętrzną, a na stromych zjazdach tylko hamowanie silnikiem na odpowiednim biegu gwarantuje zachowanie bezpieczeństwa. Trzeba jeździć płynnie i unikać gwałtownych manewrów. Nagłe hamowanie lub skręt mogą doprowadzić do przewrócenia przyczepy. Holując przyczepę kampingową na zwykłej drodze możemy jechać najwyżej 70 km/h, a na drodze dwupasmowej 80 km/h.

Porównanie kosztów pobytu dobowego rodziny 2+1 (dziecko do 4 lat) w zł

* Średnie ceny w euro przeliczone po kursie NBP z dn. 14.05.2008 (3,42 zł)

Wybrane przyczepy kempingowe na polskim rynku

* Trzy osoby dorosłe i dziecko

Wybrane kampery oferowane na polskim rynku

** Ceny przeliczone z euro po kursie NBP z dn. 12.05.2008 (3,42 zł)