Niezabronione, ale niewskazane. Czego nie powinno się robić za kierownicą?

„Niezachowanie należytej ostrożności na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym: kwota mandatu karnego przypisanego za naruszenie stanowiące znamię zagrożenia powiększona o 200 zł, jednak nie więcej niż 500 zł” - tak mówi taryfikator mandatów. Jest to przepis bardzo ogólny, nieprecyzyjny i uznaniowy.

Więc co kierowca może robić za kierownicą? Co nie jest zabronione, jest dozwolone – ta sentencja doskonale się do tego odnosi. Otóż trzymając się sztywno litery prawa wychodzi na to, że kierowca może robić praktycznie wszystko. Ważne jest, żeby nie stwarzał zagrożenia dla innych. Istnieją tak oczywiste wyjątki jak prowadzenie samochodu na podwójnym gazie czy po narkotykach. Ale są rzeczy dużo mniej jasne, co do których brak konkretnych zapisów prawnych.

SMS? Nie wolno! Ksi**ążka? Bardzo proszę**

Brak konkretnych zapisów powoduje wiele absurdalnych sytuacji. Zabronione np. jest używanie telefonu jeśli wymaga on trzymania go w ręce. Dotyczy to zarówno rozmawiania, jak i pisania SMS-ów. Absurd polega na tym, że przepis mówi tylko o telefonie. Używanie CB radia, przenośnej nawigacji czy odtwarzacza muzyki nie jest już zabronione. Tak samo czytanie książek lub gazet. Oczywistym jest, że rozsądny kierowca nie będzie czytał książki za kierownicą. Przykład ten jedynie obrazuje, jak niedokładne i nieprecyzyjne są przepisy. Jeszcze większym paradoksem jest to, że nie zabronione jest spożywanie za kierownicą... alkoholu! Owszem nie wolno prowadzić samochodu „po spożyciu” i w stanie nietrzeźwości. Sama czynność spożywania alkoholu zakazana już jednak nie jest - oczywiście pod warunkiem, że jego stężenie we krwi nie przekroczy 0,2 promila. To jednak niewiele, więc spożywając alkohol łatwo popaść w konflikt z prawem.

A co z jedzeniem? O tym przepisy mówią już jasno. „Kierującemu pojazdem silnikowym, który przewozi osobę, zabrania się palenia tytoniu lub spożywania pokarmów w czasie jazdy. Nie dotyczy to kierującego samochodem ciężarowym, który przewozi osobę w kabinie kierowcy i kierującego samochodem osobowym, z wyjątkiem taksówki”. Wychodzi więc na to,  że jeść podczas prowadzenia samochodu mogą niemal wszyscy. I tu należy wrócić do telefonu komórkowego. Można zadać sobie pytanie jaka jest różnica w trzymaniu telefonu, kanapki czy butelki wody.

W gipsie i klapkach

Oczywistym jest, że osoba siadająca za kierownicą powinna być wyspana, trzeźwa i skoncentrowana. Forma psychiczna jest bardzo ważna. A co z fizyczną? Czy osoba np. z ręką w gipsie może prowadzić samochód? Otóż tak! Kierowca musi trzymać przynajmniej jedną rękę na kierownicy. Oczywiście mając rękę w gipsie napotkamy sporo przeszkód, np. zmiana biegu będzie wymagała oderwania jedynej zdrowej ręki od kierownicy. A to już jest zabronione.

Czy przepisy mówią coś o ubiorze? Nie. Teoretycznie można prowadzić samochód mając na nogach klapki, szpilki lub będąc nawet boso. Tak jak w poprzednich przypadkach istotna jest jednak kwestia bezpieczeństwa, a jazda w klapkach nie należy do najlepszych pomysłów.

Kolejną nie do końca sprecyzowaną kwestią jest uprawianie seksu w samochodzie. Wprost nie jest to zabronione, choć w tym przypadku można posłużyć się art. 140 Kodeksu wykroczeń, który  brzmi: „Kto publicznie dopuszcza się nieobyczajnego wybryku, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany”. Co prawda samochód nie jest miejscem publicznym, ale ulica, na której znajduje się auto już tak.

Warto wiedzieć: Kiedy używanie telefonu w samochodzie nie jest wykroczeniem?

Źródło: TVN Turbo/x-news

[page_break]

Po tych lekach lepiej nie prowadzi**ć**

Osobną kategorią są leki. Po niektórych z nich kategorycznie nie powinniśmy wsiadać za kierownicę. Zacznijmy od przepisów:

„Prawo o ruchu drogowym” - Art. 45

Zabrania się: kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

„Prawo o ruchu drogowym” - Art. 135

Policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie uzasadnionego podejrzenia, że kierujący znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu.

„Kodeks karny” - art. 178a **§1**

„Prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem środka odurzającego stanowi przestępstwo zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat”

To tyle w kwestii prawnej. Na jakie leki kierowcy powinni uważać?

- narkotyczne leki przeciwbólowe: są to silne leki przeciwbólowe przepisywane na receptę. Zawierają one morfinę, oksykodon, petydynę, kodeinę, fentanyl, tramadol. Po zażyciu którejś z tych substancji nie wolno prowadzić samochodu. Leki te mają wpływ na ośrodkowy układ nerwowy i mogą spowodować senność i spadek koncentracji.

- leki przeciwbólowe, które zawieraj**ą kofeinę** – ich działanie może zaburzyć koncentrację.

- leki, które zawieraj**ą pseudoefedrynę** - substancja ta w ciele człowieka zamienia się w morfinę, o której była mowa przy narkotycznych lekach przeciwbólowych.

- niektóre leki stosowane przy chorobie lokomocyjnej – mogą powodować senność.

- niektóre leki przeciwalergiczne – leki starszej generacji mogą powodować senność i bóle głowy.

- niektóre leki na nadci**ś**nienie – skutkiem ich stosowania może być uczucie zmęczenia i upośledzenie sprawności psychofizycznej.

- ś**rodki znieczulające miejscowo i ogólnie** – po znieczuleniu, które przyjmuje się np. u dentysty należy odczekać 2 godziny zanim usiądzie się za kierownicą. Jeśli w grę wchodzi narkoza pod postacią np. ketaminy ten czas wydłuża się już do 24 godzin.

- leki przeciwpsychotyczne (tzw. neuroleptyki) – stosowane przy leczeniu schizofrenii. Mają zły wpływ na koncentrację i spostrzegawczość, wydłużają czas reakcji i mogą wywołać senność, lęki, dezorientację lub nawet agresję.

- leki stosowane przy cukrzycy – insulina zawarta w tych lekach może skutkować hipoglikemią (niedocukrzeniem) albo hiperglikemią (przecukrzeniem). To z kolei może powodować nawet utratę przytomności.

- leki antydepresyjne - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne również źle wpływają na koncentrację, upośledzają sprawność psychomotoryczną i wydłużają czas reakcji kierowcy.

- leki przeciwhistaminowe – te leki należy podzielić na takie, po których nie wolno wsiadać za kierownicę, na takie po których wolno prowadzić auto, ale należy zachować szczególną ostrożność i takie, które nie mają wpływu na kierowcę. Do pierwszej grupy należą leki zawierające takie substancje jak difenhydramina, klemastyna i hydroksyzyna. Druga grupa to leki, w skład których wchodzą cetyryzyna i loratadyna. Substancją, po której można bezpiecznie usiąść za kierownicą jest desloratadyna.

Niezaprzeczalnie nie wolno...

Oczywiście są rzeczy, których nie wolno robić za kierownicą i są to rzeczy określone prawnie. Poza wspomnianym telefonem komórkowym czy jazdy po alkoholu należy wymienić chociażby zakaz używania klaksonu w terenie zabudowanym bez wyraźnej potrzeby, jazdę bez zapiętych pasów, czy bez okularów jeśli zostały one przepisane przez lekarza. W prawie jazdy  jest jasno określone, czy kierowca powinien jeździć w okularach czy szkłach kontaktowych. Istnieje też adnotacja dopuszczająca stosowania zamiennie obu metod korekty wzroku. Tutaj pojawia się jednak pewna furtka prawna, która może pomóc uniknąć płacenia mandatu. Przepis mówi:

Prawo o ruchu drogowym - art. 98 1.

„Kierujący pojazdem jest obowiązany zawiadomić kierownika rejonowego urzędu rządowej administracji ogólnej w terminie nie przekraczającym 30 dni o zmianie stanu faktycznego wymagającego zmiany danych zawartych w dokumencie uprawniającym do kierowania pojazdem lub o jego utracie.” Kierowca zawsze może powiedzieć, że pogarszający się wzrok zauważył dopiero kilka dni temu.

Diabe**ł tkwi w szczegółach**

Tutaj dokładnie tkwi w ich braku. Przepisy, poza pojedynczymi wyjątkami, są nieprecyzyjne i właściwie wszystko można podciągnąć pod zasadę o  „należytej ostrożności na drodze publicznej”. Wiadomo, że nie można przeginać w drugą stronę, bo wtedy trzeba by w przepisach uwzględnić absolutnie każdą czynność jaka przyjdzie nam do głowy. Ale jakieś uściślenie niewątpliwie by się przydało.