Ogrzewanie w samochodzie - najczęstsze awarie, koszty napraw

Pośrednio za ogrzanie wnętrza samochodu odpowiada układ chłodzenia. Ten, w zależności od modelu auta może pracować wykorzystując powietrze albo ciecz. Układ chłodzenia powietrzem to rozwiązanie stosowane obecnie znacznie rzadziej. Kiedyś wykorzystywano je np. w Fiatach 126p, Zaporożcach, Trabantach, czy popularnych Volkswagenach Garbusach, oraz starszych modelach Skody i Porsche 911.

Obecnie najpopularniejszym rozwiązaniem są układy napełniane cieczą, krążącą w dwóch zamkniętych obiegach. W pierwszej fazie płyn chłodzący przepływa tylko przez specjalne kanały w bloku i głowicy, dokąd doprowadzają go przewody. Kiedy silnik osiągnie wyższa temperaturę, termostat otwiera drogę do tzw. dużego obiegu. Wówczas płyn podróżuje jeszcze przez chłodnicę. Taki, dodatkowy sposób obniżenia jego temperatury zapobiega przegrzaniu silnika. Bardzo często chłodzenie jest wspomagane jeszcze dodatkowym wentylatorem.**

Ogrzewanie samochodu - pierwszy problem: nagrzewnica samochodowa

Wbrew nazwie układ chłodzenia ma wiele wspólnego z ogrzewaniem wnętrza samochodu. To właśnie rozgrzana do temperatury w granicach 80-90 stopni Celsjusza ciecz chłodząca pozwala wyprodukować ciepłe powietrze. Odpowiada za to nagrzewnica. To zbudowane z wielu cienkich rureczek urządzenie przypominające wyglądem małą chłodnicę. Rozgrzana ciecz przepływa przez jej kanaliki, nagrzewając powietrze, które następnie trafia do kabiny przez nawiewy.

Szczególnie w starszych autach kłopoty z ogrzewaniem zaczynają się właśnie od awarii tego urządzenia. Bardzo często nagrzewnica przecieka. Zdarzają się także kłopoty z drożnością przewodów, które prowadzą do niej ciecz. Diagnoza jest czasami trudna, bo w wielu modelach nagrzewnica jest ukryta bardzo głęboko.

Nagrzewnica w samochodzie - diagnoza awarii bywa niełatwa

- Wówczas sprawdzamy temperaturę rurek doprowadzających i odprowadzających płyn z nagrzewnicy. Jeśli ta pierwsza jest ciepła, a druga znacznie chłodniejsza, zazwyczaj oznacza to właśnie uszkodzoną nagrzewnicę. Jeśli zimne są obie, przyczyna kłopotu jest gdzieś wcześniej, np. w niedrożnym przewodzie. Niestety zazwyczaj wymiana tej części jest bardzo czasochłonna, bo nierzadko wymaga demontażu praktycznie całego kokpitu – wyjaśnia Łukasz Płonka, mechanik samochodowy z Rzeszowa. 

Na szczęście nowe przewody nie są zazwyczaj drogie – do większości popularnych modeli to wydatek 100-150 złotych. Więcej zapłacimy za samą nagrzewnicę. Np. dla wysokoprężnej Skody Octavii I generacji oryginalna to ok. 550 zł. Zamiennik będzie kosztował ok. 100-150 zł zł.

Ogrzewanie w samochodzie - termostat: drugi podejrzany

Przyczyną kłopotów z ogrzewaniem samochodu może być także niesprawny termostat. Pierwsze objawy to brak grzania podczas jazdy. Jeśli zawór pozostaje otwarty, ciecz bez przerwy krąży tylko po dużym obiegu i jest ciągle chłodzona przez chłodnicę. Wtedy silnik nie jest w stanie dostatecznie jej nagrzać. Taka awaria może mieć i inne negatywne skutki. Niedogrzany silnik oznacza bowiem także wyższe spalanie paliwa. Ze względu na gęsty, zimny olej jest także gorzej smarowany.

- W zależności od typu silnika, termostat powinien otwierać się dopiero przy temperaturze 75-85 stopni Celsjusza, zapobiegając przegrzaniu jednostki napędowej. Poniżej tej temperatury powinien być zamknięty, aby silnik nie tracił ciepła. Wyższa temperatura otwarcia występuje zazwyczaj w mocniejszych silnikach, które większego ciepłą wymagają do obciążenia pełną mocą – tłumaczy Mirosław Kwaśniak, nauczyciel Zespołu Szkół Samochodowych w Rzeszowie.

Na szczęście wymiana termostatu zazwyczaj nie jest kosztowna. Np. do silników 2,0 TFSI z grupy Volkswagena kosztuje ok. 100 zł. W przypadku Hondy Civic VI generacji jest jeszcze taniej – ok. 40-60 zł. Ponieważ wymiana wiąże się zazwyczaj z częściowym ubytkiem płynu chłodzącego, należy doliczyć jeszcze koszt jego uzupełnienia.

Trzecia możliwość po nagrzewnicy i termostacie - sterowanie

Zdarza się, że za kłopoty z ogrzewaniem w samochodzie odpowiadają także przyciski i dźwigienki sterujące układem bezpośrednio z kabiny. Bardzo często zawór w nagrzewnicy otwiera się właśnie za pomocą jednego z nich. Często klapkami regulującymi moc nawiewu i jego temperaturę sterują także zawodne układy elektroniczne. Awarię często udaje się zdiagnozować słuchając, jak zachowuje się nawiew po wciśnięciu danego przycisku, lub przesunięciu dźwigienki. Jeśli nawiew dmucha z taką samą siłą i nie słychać, aby w środku przesuwały się klapki, można przypuszczać, że to właśnie one są przyczyną problemów.

Kłopoty z ogrzewaniem szyb - często naprawa ogrzewania tylnej szyby

Niestety z biegiem czasu na uszkodzenia coraz bardziej podatny jest także układ ogrzewania szyb. Kłopoty najczęściej dotyczą szyby tylnej, pokrytej grzewczymi paskami na wewnętrznej powierzchni. Najczęściej przyczyną problemów jest przerwanie ciągłości włókien grzewczych, np. podczas wycierania szyby szmatką lub gąbką.

Wiele awarii wynika także ze starzenia się elementów, które po prostu z biegiem czasu zużywają się i często korodują. Jeśli na szybie nie grzeje kilka pasków, najlepiej wymienić ją na nową. Naprawa ogrzewania tylnej szyby poszczególnych włókien u fachowca jest kosztowna i nie daje gwarancji, że w niedługim czasie nie przestaną grzać kolejne, w innym miejscu. A uzupełnianie ubytków pasków na własną rękę, przy pomocy klejów i lakierów przewodzących nie zawsze zdaje egzamin. Nową, tylną szybę do większości popularnych modeli kupimy już za ok. 400-500 zł.

Pamiętajmy, że jazda z uszkodzonym ogrzewaniem może doprowadzić do pęknięcia szyby. To szczególnie prawdopodobne w przypadku wystąpienia tzw. grzania punktowego. Można je rozpoznać po szybciej nagrzewających się punktach na zamarzniętej szybie. To prowadzi do naprężeń wywołanych różnicą temperatur. Dlatego naprawa ogrzewania tylnej szyby lub jej wymiana jest konieczna.