Regulaminy homologacyjne

Regulaminy homologacyjne - trendy, kierunki rozwoju przepisów normatywnych związanych z badaniami oświetlenia pojazdów drogowych
 

Przepisami normatywnymi standaryzującymi wymagania techniczne związane z bezpieczeństwem budowy i eksploatacji pojazdów drogowych są Regulaminy Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych. Stanowią one załączniki do tak zwanego Porozumienia Genewskiego z roku 1958, określającego zasady wzajemnego uznawania pojazdów, elementów wyposażenia i części przebadanych zgodnie ze znormalizowanymi procedurami - regulaminami homologacyjnymi. Artykuł omawia Regulaminy EKG ONZ i przedstawia postęp prac, związanych z ich  tworzeniem i doskonaleniem, realizowany przez Grupę Roboczą Ekspertów Oświetleniowych (GRE), której przedstawicielem, z ramienia Polski jest autor wystąpienia. Decyzje tam zapadające mają znaczący wpływ na krajowe przepisy związane z funkcjonowaniem i rozmieszczaniem urządzeń oświetleniowych pojazdów drogowych.

Wprowadzenie

Istotą systemu homologacji międzynarodowej, funkcjonującej zgodnie z Porozumieniem Genewskim z roku 1958, jest zapewnienie ujednoliconych, uzgodnionych pomiędzy sygnatariuszami porozumienia, wymagań technicznych oraz ich wzajemnie uznawanie. Organ administracji państwowej odpowiedzialny za udzielanie homologacji ma, w ramach swoich obowiązków wynikających z ratyfikacji Porozumienia, zawiadomić wszystkie zainteresowane strony - czyli sygnatariuszy tegoż Porozumienia o każdej wydanej przez siebie homologacji. Ponadto ratyfikowanie regulaminu oznacza konieczność dostosowanie przepisów krajowych do wymagań homologacyjnych oraz dopuszczenie do handlu na swoim terenie wyrobami posiadającymi homologacje wydane przez inne kraje.

W roku 1958 Republika Federalna Niemiec zaproponowała porozumienie, pod auspicjami EKG ONZ, w sprawie przyjęcia jednolitych warunków wzajemnego uznawania homologacji wyposażenia lub części pojazdów silnikowych. Porozumienie zwane Genewskim z roku 1958 weszło w życie w roku 1959 i zostało ratyfikowane przez szereg krajów europejskich. Organem administrującym Porozumieniem zostało WP.29. Zharmonizowany regulamin dotyczący świateł mijania przyjęty w Rzymie został Regulaminem nr 1 EKG ONZ pierwszym, który stanowi załącznik do Porozumienia z roku 1958.

Grupy Robocze WP.29

Od tego czasu stworzono wiele regulaminów, których obszar stosowania zawiera takie istotne dla bezpieczeństwa aspekty jak: czystość spalin, ograniczanie hałasu, czy elementy tzw. bezpieczeństwa pasywnego. Oczywiście nie zapomniano także o oświetleniu pojazdów, co znalazło odzwierciedlenie w objęciu zakresem regulaminów wymagań dotyczących świateł zarówno sygnałowych jak i oświetleniowych, czy rozpoznawczych oraz samochodowych źródeł światła, czy rozmieszczenia urządzeń oświetleniowych na pojeździe. Stała potrzeba sformułowania wspólnego, ogólnoświatowego zharmonizowania wymagań technicznych spowodowała, że Stany Zjednoczone wieloletni członek WP.29 (jak i np. Kanada) zaproponowały stworzenie Ogólnoświatowego Porozumienia. Porozumienie to zostało wynegocjowane pod przywództwem Japonii, Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych w roku 1998 i weszło w życie w roku 2000 jako możliwe do zaakceptowania przez kraje, które nie chcą wiązać się Porozumieniem z roku 1958, a jednocześnie chcą stosować mechanizmy wypracowane wieloletnią praktyką krajów europejskich. Przyczyna leży w odmiennym rozwoju motoryzacji na różnych kontynentach zwłaszcza w Ameryce. Problemy występują szczególnie w ujednoliceniu funkcji oświetleniowych.

Obecnie WP.29 zarządza trzema porozumieniami: Porozumieniem z roku 1958, Porozumieniem Ogólnoświatowym z roku 1998 i Porozumieniem z roku 1997 dotyczącym okresowych przeglądów technicznych. W ramach WP.29 działają podległe Grupy Robocze, które stanowią zaplecze badawcze i analityczne. Zajmują się rozwojem, podzielonych tematycznie regulaminów homologacyjnych.

Obecnie istnieje sześć grup roboczych:

- GRB - normalizacja wymagań dotyczących ograniczania hałasu emitowanego przez pojazdy drogowe,

- GRE - normalizacja wymagań dotyczących oświetlenia pojazdów drogowych,

- GRPE - normalizacja wymagań dotyczących emisji zanieczyszczeń i zużycia energii przez pojazdy drogowe,

- GRRF - normalizacja wymagań dotyczących układów hamulcowych i przeniesienia napędu pojazdów drogowych,

- GRSG - normalizacja wymagań dotyczących wymagań związanych z zapewnieniem ogólnego bezpieczeństwa pojazdów drogowych,

- GRSP - normalizacja wymagań dotyczących elementów tzw. bezpieczeństwa biernego.

GRE, jak każda z powyżej przedstawionych grup spotyka się oficjalnie dwa razy w roku.

Celem spotkań jest dalsze doskonalenie istniejących i w miarę postępu technicznego tworzenie nowych regulaminów homologacyjnych, które następnie po zatwierdzeniu przez grupę przesyłane są do WP.29, tam następuje ich dalsza ocena między innymi pod kątem spójności legislacyjnej. Następnie są one ogłaszane na oficjalnej stronie internetowej EKG ONZ (http://unece.org/trans/main/wp29/wp29regs.html
).

W ramach GRE tworzone są tzw. Grupy Nieformalne powoływane do podejmowania tematów, których uzgodnienie wymaga częstszych spotkań niż częstotliwość spotkań oficjalnych. Obecnie działają cztery takie grupy zajmujące się: oświetleniem adaptacyjnym, globalnym regulaminem dotyczącym oświetlenia i jego rozmieszczenia na pojeździe, oznakowaniem konturowym oraz  napięciem pracy instalacji oświetleniowych.

W pracach GRE biorą udział eksperci techniczni - reprezentujący poszczególne kraje - sygnatariusze Porozumienia z roku 1958 (w tym przedstawiciel Unii Europejskiej) oraz obserwatorzy z innych krajów. Ponadto w pracach uczestniczą przedstawiciele organizacji producentów pojazdów i części (OICA, CLEPA), organizacji konsumenckich i normalizacyjnych (np. ISO czy CIE). Pełna lista opublikowanych tekstów regulaminów znajduje się, jak już wspomniano na internetowych stronach Komisji Gospodarczej, a status ich obowiązywania wraz z innymi niezbędnymi i cennymi informacjami potrzebnymi, na przykład, do identyfikacji oznaczeń kolejnych wydań serii zmian, poprawek korekt i uzupełnień znajduje się w dokumencie: (http://unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29fdoc/ECE-TRANS-WP29-343r16efr.pdf ).

Dokument ten przedstawia między innymi także: daty wejścia w życie wersji pierwotnych regulaminów, informacje o dacie ratyfikacji regulaminów przez dany kraj, informację o przypisaniu określonego oznaczenia liczbowego poszczególnym krajom sygnatariuszom Porozumienia, listę organów administracji państwowej upoważnionych do wydawania dokumentów homologacyjnych (w formie zawiadomień o udzieleniu homologacji), listę placówek technicznych odpowiedzialnych za badania techniczne w danym kraju.

Regulaminy, procedury postępowania

Struktura wydań i zmian regulaminów jest następująca. W momencie nowego wydania jest to tzw. wersja pierwotna nosząca oznaczenie 00 serii zmian. Kolejne zmiany, które można podzielić, ze względu na ich rodzaj i charakter noszą nazwy: korekta (ang. corrigendum), uzupełnienie (ang. amendment), zmiana (ang. revision) i są wydawane w formie osobnych dokumentów zawierających odniesienia do odpowiednich miejsc zmienianego regulaminu.

Korekty zazwyczaj zawierają zmiany najmniej istotne np. spowodowane błędami edytorskimi, uzupełnienia niosą bardziej istotne ingerencje w treść, a zmiany, oznaczane odpowiednio i kolejno (01 to pierwsza seria zmian dokumentu itd.) mogą stanowić podstawę do wymagania przeprowadzenia dodatkowych badań technicznych, czyli homologacja udzielana jest na zgodność z odpowiednią, aktualnie dowiązującą serią zmian. W przypadku wystąpienia wielu poprawek zostaje wydana wersja scalona zawierająca tekst jednolity.

Struktura regulaminów jest następująca: po ogólnych informacjach przedstawionych na pierwszej stronie, zamieszczone są zgodnie ze spisem treści definicje określeń niezbędnych do poprawnej interpretacji zapisów dokumentu. W ostatnich latach nastąpiło ich ujednolicenie poprzez odwołanie do zapisów przedstawionych w Regulaminie nr 48, dotyczącym rozmieszczenia urządzeń oświetleniowych na pojeździe. Na następnych stronach przytoczone są wymagania związane z niezbędną dokumentacją, jaką należy dostarczyć, aby ubiegać się o udzielenie homologacji, określone są wymagania odnośnie oznaczeń, które należy nanieść na homologowany wyrób i przedstawione postępowanie homologacyjne. W ramach postępowania homologacyjnego, placówka odpowiedzialna za badania techniczne, zgodnie z zapisami homologacyjnymi, przeprowadza badania. W regulaminach ponadto określony jest sposób postępowania, mający na celu kontrolę możliwości technicznych produkcji danego wyrobu w sposób zapewniający pewnie niezbędne minimum jakości. Zgodnie z zapisami kontrole prowadzone powinny być przez producenta i jednostkę, która udzieliła homologacji. Regulaminy normalizują także sposób postępowania w przypadku stwierdzenia wyrobu niezgodnego z wymaganiami. Postanowienia przejściowe, określające terminy wejścia w życie zmian w dokumentach oraz tryb postępowania w takich sytuacjach, zamykają treść regulaminów. Wszystkie regulaminy zawierają ponadto Załączniki, w których znaleźć można np.: wzór formularza zawiadomienia o udzieleniu homologacji czy specyficzne zapisy określające wymagania i procedury badawcze i kontrolne niezbędne w procesie homologacyjnym.

Przechodząc do omawiania poszczególnych regulaminów dotyczących oświetlenia pojazdów drogowych można je arbitralnie podzielić na następujące grupy:

- regulaminy dotyczące urządzeń oświetleniowych:

- reflektorów pojazdów drogowych z podpodziałem na:

- wycofane, są to: Regulaminy 1, 8, 20, 56, 57, 72, 76, 82,

- obowiązujące: Regulaminy 5, 19, 31, 98, 112, 113, 119, 123,

- regulaminy dotyczące lamp sygnałowych - Regulaminy 6, 7, 23, 38, 50, 77, 87, 91,

- regulaminy dotyczące urządzeń odblaskowych - Regulaminy 3, 27, 69, 70, 104,

- regulaminy dotyczące świateł rozpoznawczych - Regulaminy 4, 65, 121,

- regulaminy dotyczące rozmieszczenia urządzeń świetlnych na pojeździe - Regulaminy 48, 53, 74, 86,

- regulaminy dotyczące samochodowych źródeł światła - Regulaminy 37, 99.

Przechodząc do głównego tematu, czyli trendów i kierunków rozwoju przepisów normatywnych związanych z wymaganiami homologacyjnymi oświetlenia pojazdów drogowych będą one omawiane z uwzględnieniem powyższego podziału.

Regulaminy tzw. reflektorowe (1, 8, 20 dotyczące pojazdów dwuśladowych i 56, 57, 72, 76, 82 dotyczące jednośladów) zostały wycofane, zgodnie z harmonogramem odpowiednich przepisów przejściowych, w pół roku po dacie wejścia w życie Regulaminów nr 112 i 113. Miało to na celu zunifikowanie wymagań i odejście od archaizującego podziału regulaminów ze względu na rodzaj zastosowanej żarówki, niemożliwy do utrzymania w dobie szybkiego wprowadzania nowych kategorii żarówek samochodowych. Spowodowało też przeniesienie, do Regulaminu nr 113, zapisów związanych z reflektorami stosowanymi w pojazdach kategorii T (pojazdów rolniczych i innych wolnobieżnych), dla których wymagania fotometryczne mogły być obniżone. Stosowanie wycofanych regulaminów jest możliwe i ograniczone do przeprowadzania rozszerzeń już uzyskanych homologacji oraz dla urządzeń stosowanych jako części zamienne (tak, aby umożliwić ciągłość produkcji części zamiennych do pojazdów już istniejących na rynku).

Obowiązujące regulaminy reflektorowe zostały uzupełnione o regulaminy 112 (reflektory z asymetrycznym światłem mijania i światłem drogowymi) oraz 113 (reflektory z symetrycznym światłem mijania i światłem drogowymi przeznaczone do pojazdów kategorii T ( rolnicze i inne wolnobieżne)  i L (pojazdy silnikowe z liczbą kół mniejszą niż cztery) oraz regulamin 123 (reflektory adaptacyjne).

Regulamin 112 określa dwie kategorie świateł mijania A i B z rozróżnieniem opierającym się na odmiennych wymaganiach fotometrycznych (praktycznie: kategoria A powinna spełniać wymagania wycofanych regulaminów, dotyczące stosowania niehalogenowych żarówek, a kategoria B wymagania dla reflektorów wyposażanych w  żarówki halogenowe). W porównaniu z wycofanymi regulaminami  np. ujednolicono wymagania fotometryczne dla punktu B50L (spełnienie wymagań w tym punkcie oznacza, praktycznie, zapewnienie, że reflektor nie będzie oślepiał kierowców pojazdów nadjeżdżających z przeciwka). Dla obu kategorii reflektorów wprowadzono możliwość wyposażania ich w dodatkowe źródło światła zapewniające realizację funkcji przesuwania granicy światła i cienia w poziomie (ang. bending lighting) oraz inne dodatkowe, stanowiące źródło promieniowania podczerwonego (wszystkie stosowane źródła mają być zgodne z wymaganiami Regulaminu 37).

W najbliższym czasie, należy oczekiwać eliminacji z wymagań odpowiednich regulaminów, możliwości stosowania niehalogenowych źródeł światła, jako przestarzałych i mało sprawnych. Możliwość ich zastosowania ograniczona będzie do produkcji na części zamienne.

Regulaminy 113 i 123 stanowią, swoimi zapisami dotyczącymi wymagań fotometrycznych, reprezentantów nowego podejścia do tematyki pomiarów reflektorów pojazdów drogowych. Odzwierciedlają istniejący postęp zarówno w dziedzinie rozwiązań konstrukcyjnych jak i technicznych możliwości pomiarowych. Wielość rodzajów świateł i ich szybka ewolucja rodzi potrzebę tworzenia kolejnych zapisów normalizacyjnych. Ma to potwierdzenie w ilości kategorii świateł rozpatrywanych w tych regulaminach. W Regulaminie 113 określono wymagania dla czterech kategorii: A, B C i D (różniących się wymaganiami fotometrycznymi), a w regulaminie nr 123 wyróżniono następujące kategorie: C, V, E i W oraz dwa tryby pracy świateł z ruchomą granicą światła i cienia. Koncepcja adaptacji świateł mijania i drogowych polega na dostosowywaniu ich parametrów świetlnych do zmiennych warunków na drodze, ponadto światła mijania mogą, jak już wspomniano, realizować doświetlanie drogi na zakrętach. Porównując wymagania fotometryczne dotyczące świateł mijania, określone tzw. standartowym ekranem pomiarowym europejskich świateł mijania (obecnym nadal w regulaminie 112) z wymaganiami regulaminów 113 czy 123 można stwierdzić znaczący przyrost liczby punktów i obszarów pomiarowych, w tych ostatnich oraz wprowadzenie metod instrumentalnych posiłkujących się analizą matematyczną do określania granicy światła i cienia. Istnieje stała tendencja do zastępowania tradycyjnych metod pomiarowych, gdzie główną rolę w procesie pomiarowym odgrywał człowiek, metodami zautomatyzowanymi opierającymi się na zastosowaniu komputerowej analizy obrazu plamy świetlnej. Jest to także efekt ogólnej automatyzacji procesów projektowania i produkcji, gdy czas pomiędzy pojawieniem się wizji projektanta, a opracowaniem gotowego wyroby liczony jest w tygodniach.

Regulamin nr 119 dotyczący świateł zakrętowych (ang. cornering) jest jednym z nowszych, wprowadzonych do stosowania. Wprowadzono go w roku 2005. Światła zakrętowe stanowią kategorię świateł mających na celu doświetlenie obszarów z boku pojazdu w momencie wykonywania przedniego manewru skrętu. Powinny mieć oznaczenie homologacyjne "K" i być widoczne w kątach: pionowym " 10Ei poziomym od 30E do 60E licząc od osi pojazdu.

Obecnie wymagania związane z oceną homologacyjną reflektorów pojazdów drogowych poddawane są procesom intensywnej ewolucji, mającej na celu dostosowanie ich do postępu technicznego.

Na przykład od pewnego czasu rozpatrywana jest propozycja zmian w Regulaminie 19 dotyczącym przednich świateł przeciwmgłowych, utrzymana w duchu Regulaminów 113 czy 123. Należy rozważyć dalsze dostosowanie regulaminu nr 112 do postępu technicznego, chociażby poprzez uwzględnienie nowych, diodowych źródeł światła czy wprowadzenie instrumentalnych metod oceny granicy światła i cienia. Dla pojazdów kategorii L pojawiły się propozycje wprowadzenia świateł adaptacyjnych oraz reflektorów wyposażonych w ksenonowe źródła światła. Jak wiadomo reflektory wyposażone w ksenonowe źródła światła powinny posiadać układy samopoziomujące i czyszczące szybę z zanieczyszczeń. Oba rozwiązania są trudne do zastosowania w motocyklach.

Regulaminy związane ze światłami sygnałowymi to: Regulamin nr 6 dotyczący świateł kierunku jazdy, Regulamin nr 7 świateł pozycyjnych, obrysowych i hamowania, Regulamin nr 38 świateł tylnych przeciwmgłowych, Regulamin nr 50 świateł sygnałowych pojazdów kategorii L, Regulamin nr 77 świateł postojowych, Regulamin nr 87 świateł jazdy dziennej, Regulamin nr 91 świateł bocznych pozycyjnych.

Istotną zmianą wprowadzoną do regulaminu nr 7 był podział kategorii świateł na te o stałej światłości ( kat. R1, S1, S3) i te ze zmienną światłością (kat. R2, S2 i S4). Kategorie świateł o zmiennej światłości są odpowiedzią na zapotrzebowanie na światła sygnałowe adaptacyjne, dostosowujące swoje parametry świetlne do różnych warunków zewnętrznego oświetlenia. Wymagania dla tych świateł mają podwyższone górne granice dotyczące maksymalnej światłości (np. kat. R2 nie więcej niż 30 cd, gdy kat. R1 nie więcej niż 12 cd, czy kategoria S4 nie więcej niż 114 cd, gdy kat. S3 nie więcej niż 80 cd). Kategoria S2 istniała dotychczas dla lamp o dwóch poziomach światłości nocnym i dziennym, a obecnie taki podział został zlikwidowany.

Kolejnym wartym wspomnienia regulaminem jest Regulamin nr 87 dotyczący świateł jazdy dziennej. Do tego regulaminu wprowadzono szereg zmian natury technicznej związanych z wymaganiami fotometrycznymi aby umożliwić wprowadzenie tych świateł do stosowania obowiązkowego we wszystkich krajach sygnatariuszach Porozumienia z roku 1958 (na nowo postawiono wymagania dotyczące światłości i powierzchni widocznej).

Omawiając tematykę świateł sygnałowych należy wspomnieć o światłach z niewymiennym źródłem światła - diodami LED. Problemem, który jest rozpatrywany na posiedzeniach GRE jest stosowanie układów wielodiodowych połączonych szeregowo-równolegle tak, że awaria jakiegoś segmentu LED nie powoduje awarii całej lampy a jedynie pewne zmniejszenie światłości całej lampy. Pojawia się problem określenia momentu i kryteriów, dla których taka lampa powinna zostać wymieniona na nową, co przy koszcie takiej lampy nie jest sprawą trywialną. Ponadto źródła diodowe podlegają procesowi starzenia, co także powinno być uwzględnione. Powyżej przedstawione tematy są przykładami problemów, nad jakimi obecnie pracują eksperci GRE.

Tematykę urządzeń odblaskowych pojazdów drogowych poruszają zapisy Regulaminu

nr 3, a wymagania dotyczące takich urządzeń jak: trójkąty odblaskowe do oznaczania pojazdów, które uległy awarii na drodze, obejmuje Regulamin nr 27. Do grupy regulaminów związanych z urządzeniami odblaskowymi można zaliczyć także Regulamin nr 69 (tablice wyróżniające pojazdy wolnobieżne) i 70 (tablice wyróżniające pojazdy długie i ciężkie). Stały rozwój materiałów odblaskowych spowodował zmiany w tych regulaminach uwzględniające nowe materiały odblaskowe o podwyższonych parametrach odblaskowych i posiadających właściwości fluorescencyjne (podział tablic na kategorie RR i RF).

Regulamin nr 104 normalizuje wymagania dotyczące oznaczeń konturowych pojazdów ciężarowych i ich przyczep. W ubiegłym roku pojawiły się uzupełnienia do tego regulaminu mające na celu określenie wymagań odporności na warunki środowiskowe tych oznaczeń, które mogą być nanoszone np. na plandeki pojazdów i powinny być odporne na zmienne warunki eksploatacji. Ponadto w obszarze regulaminów związanych z urządzeniami odblaskowymi nie pojawiły się istotne zmiany.

W dziedzinie świateł rozpoznawczych pojawiły się rozwiązania oświetlenia tylnej tablicy rejestracyjnej polegające na podświetleniu przepuszczających światło tablic rejestracyjnych czy tablice oświetlane od przodu za pomocą przezroczystych ekranów podświetlanych matrycami diodowymi. Rozwiązania te nie są objęte wymaganiami odpowiedniego Regulaminu nr 4 i prowadzone są prace w celu uwzględnienia takich rozwiązań. Regulamin 121 dotyczy wymagań (kształt, barwa, parametry świetlne), jakie powinny spełniać kontrolki sygnalizacyjne pojazdów drogowych. Jest to stosunkowo niedawno wprowadzony regulamin, który w warstwie wymagań jest zgodny z normą ISO 2575.

Regulamin nr 65 dotyczy wymagań stawianych specjalnym światłom ostrzegawczym sygnalizującym obecność na drodze pojazdu uprzywilejowanego. Zmiany, jakich dokonano w zapisach tego regulaminu spowodowały uwzględnienie kierunkowych świateł kategorii X, czyli umieszczanych z przodu czy z tyłu pojazdu i emitujących światło w wąskim kącie rozsyłu przestrzennego. Wprowadzone dodatkowo zmiany podnoszące wymagania fotometryczne dla lamp kategorii T (emitujących światło w kącie poziomym 360°, skutkuje faworyzowaniem wyładowczych ksenonowych źródeł światła kosztem tańszych  samochodowych źródeł wymienionych w Regulaminie 37).

Regulaminy związane z rozmieszczeniem urządzeń świetlnych na pojeździe są poddawane nieustannym zmianom, a zwłaszcza Regulamin nr 48. Powodem tego są prace mające na celu uwzględnienie wymagań dopasowujących rozmieszczenie oświetlenia do wymagań, jakie by satysfakcjonowały wszystkie kraje (np. problem z uzgodnieniem obowiązku wyposażania pojazdów w obowiązkowe światła jazdy dziennej). Obecnie występuje trend do wyposażania pojazdów w różnego typu czujniki wykrywające np. gwałtowne hamowanie pojazdu, co może być sygnalizowane w różny sposób - poprzez włączenie świateł awaryjnych czy uruchomienie, w sposób przerywany, świateł hamowania. Istnieją też koncepcje sygnalizacji wykrywania zbliżających się od tyłu, z nadmierną prędkością pojazdów. Układ taki reagował by uruchomieniem świateł awaryjnych. Pomysły umieszczenia takich zmian w regulaminach są rozważane, lecz powinny być zgodne z przepisami ogólnymi definiującymi funkcje poszczególnych świateł sygnalizacyjnych. Należy wystrzegać się nadmiaru bodźców dochodzących do kierowcy w trakcie prowadzenia pojazdu. Z drugiej strony takie rozwiązania już istnieją w zastosowaniach praktycznych i należy je objąć normalizacją, tak, aby nie było dwuznaczności w interpretacji sygnałów świetlnych. Innym tematem, który jest rozpatrywany na posiedzeniach GRE jest kwestia oceny poprawności działania (pod kątem spełnienia wymagań odpowiednich regulaminów) elementów oświetleniowych już zamontowanych i zasilanych z instalacji elektrycznej pojazdu. Procedura taka ma uwzględniać sprawność całej instalacji począwszy od akumulatora, poprzez alternator, wiązki przewodów skończywszy na spadkach napięcia na konektorach i bezpiecznikach. Podejście takie jest ze wszech miar słuszne, gdyż nawet najlepszy reflektor nie będzie spełniał wymagań, gdy będzie zasilany zbyt niskim napięciem.

Podsumowanie

Regulaminy homologacyjne podążają za ogólnym rozwojem technicznym przemysłu motoryzacyjnego. Intensywny rozwój komputeryzacji nie tylko ma wpływ na nowe, automatyczne metody pomiarowe, ale też wpływa na wyposażenie pojazdów, których systemy oświetleniowe przez to stają się rozbudowane, a ocena ich coraz bardziej skomplikowana. Ponadto w miarą przystępowania do Porozumienia nowych krajów  zwłaszcza tych w Dalekiego Wschodu (nie wspominam tu Chin, dotychczas nieuczestniczących w systemie homologacji), których przemysły motoryzacyjne intensywnie się rozwijają, pojawiają się problemy z ujednoliceniem systemu homologacji, który już tylko z nazwy jest systemem europejskim.

Powyższe dywagacje nie stanowią raportu o stanie zaawansowania prac normalizacyjnych związanych z opracowaniem regulaminów. Pełny dostęp do materiałów z tym związanych zawarty jest na stronach internetowych EKG ONZ. Autor starał się syntetycznie i subiektywnie zebrać pewne uwagi czy spostrzeżenia dotyczące trendów i kierunków rozwoju zapisów homologacyjnych związanych z urządzeniami oświetleniowymi pojazdów drogowych.

Literatura: World Forum for Harmonization of Vehicle Regulations (WP.29) How it works. How to join it. United Nations, New York, Geneva 2002.