Czym jest i za co odpowiada układ napędowy w samochodzie?

Układ napędowy to skomplikowany mechanizm, który ma jedną, ale arcyważną funkcję - przenosi moc (a ściślej: moment obrotowy) z silnika na koła. Innymi słowy, to właśnie dzięki układowi napędowemu samochód może w ogóle jeździć. Jednak jak wiadomo, auto porusza się w różnych warunkach i z różną prędkością, więc czasami potrzebuje mniejszej mocy, innym razem większej (np. podczas wjeżdżania pod górkę z dużym obciążeniem). Dlatego układ napędowy odpowiada również za dostosowanie momentu obrotowego do danej sytuacji.

Za przekazywanie momentu obrotowego na koła odpowiada szereg elementów mechanicznych. Choć w różnych modelach samochodów stosuje się różne rozwiązania, to można wyodrębnić kilka podzespołów niezbędnych w każdym układzie napędowym. Chodzi tutaj o takie części jak:

• skrzynia biegów (automatyczna lub manualna),
• sprzęgło,
• przekładnia główna,
• mechanizm różnicowy,
• wały,
• półosie napędowe,
• koła napędzane.

Użytkownicy samochodów mają różne potrzeby. Niektórzy kupują samochód terenowy, żeby zapuszczać się w odległe miejsca albo móc bez problemu wjechać na stromy podjazd w zimie. Inni potrzebują auta, które będzie kompaktowe w budowie i ekonomiczne w użytkowaniu. Nie brakuje również kierowców, którzy chcą mieć co najmniej 8 cylindrów pod maską albo oczekują najlepszego prowadzenia w sportowym stylu. Każdy z tych użytkowników może mieć do czynienia z innym układem napędowym.
Można tutaj wyróżnić:

• układ centralny, w którym silnik umieszczony jest przed tylną osią - stosowany w samochodach sportowych;
• układ zblokowany, w którym główne elementy (silnik, przekładnia, skrzynia biegów, sprzęgło, mechanizm różnicowy) są zebrane w jednym miejscu (najczęściej z przodu pojazdu) - stosowany w większości samochodów osobowych;
• układ klasyczny, w którym silnik zamontowany jest wzdłużnie w przedniej części pojazdu i przez wał napędowy napędza tylną oś - stosowany głównie w samochodach klasy premium, dostawczych i ciężarowych;
• układ 4x4, gdzie silnik umieszczony jest wzdłużnie lub poprzecznie w przedniej części pojazdu i napędza obie osie - stosowany w samochodach terenowych i typu SUV;
• układ elektryczny, w którym silnik przenosi moc bezpośrednio na koła i nie potrzebuje skrzyni biegów;
• układ hybrydowy, który składa się z silnika klasycznego i elektrycznego.

Układ przeniesienia napędu to skomplikowany mechanizm, który każdego dnia wykonuje ciężką pracę. Na szczęście producenci przykładają szczególną wagę do jakości podzespołów, aby układ napędowy działał efektywnie i nie wymagał częstych wizyt u mechanika. Jeśli jednak już dojdzie do awarii, to jej usunięcie zwykle jest dość pracochłonne i kosztowne. Problemy z układem napędowym najczęściej dotyczą uszkodzonej skrzyni biegów, uszkodzonych przegubów lub zużytego sprzęgła. Źródłem awarii może być również koło zamachowe.

W razie problemów z układem napędowym najlepiej od razu zgłosić się do mechanika Czasami można w ten sposób zapobiec poważniejszej awarii i unieruchomieniu auta. Bywa również tak, że niesprawna część może doprowadzić do tragicznego w skutkach wypadku. W przypadku uszkodzenia skrzyni biegów można zaobserwować problemy ze zmianą biegów lub nagłe wyłączenie biegów w trakcie prowadzenia pojazdu. Jeżeli doszło do rozszczelnienia skrzyni biegów (np. wskutek pęknięcia obudowy), wówczas pod samochodem może pojawić się wyciek oleju. Bardzo niepokojącym symptomem jest głośne stukanie, które może świadczyć o awarii przegubów. Awarie układu napędowego często objawiają się również ślizganiem sprzęgła czy efektem „szarpania” silnika podczas jazdy.