Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Auto zastępcze z OC

Dariusz Radaczyński, Kierownik ds. Merytorycznej Likwidacji Szkód w Proama
Fot. Małgorzata Genca
Fot. Małgorzata Genca
Wynajem samochodu zastępczego po stłuczce, może zostać sfinansowany z polisy OC sprawcy. Dzieje się tak w uzasadnionych przypadkach.

Auto dla wielu przedsiębiorców, ale także pracowników firm i instytucji jest ważnym narzędziem pracy. Wykorzystuje się je do

Fot. Małgorzata Genca
Fot. Małgorzata Genca

transportu dóbr i towarów oraz dotarcia na miejsce pracy, zlecenia, spotkania. Pełni też ważną rolę w niezakłóconym funkcjonowaniu rodziny, w przypadku gdy służy do podwożenia bliskich do pracy czy szkoły, zakupów, spraw urzędowych. Wielu z nas trudno się bez niego obejść.

Jeśli więc przydarzy nam się stłuczka, a po niej konieczność oddania auta do naprawy, jesteśmy zmuszeni do skorzystania z samochodu zastępczego. Jednak to stanowi dodatkowy, nieprzewidziany wydatek. Na szczęście nie musimy go zawsze brać na siebie. Można go w uzasadnionych przypadkach rozliczyć w ramach likwidacji szkody komunikacyjnej z OC sprawcy. W ten sposób jako poszkodowani nie pozostaniemy bez środka transportu i jednocześnie nie będziemy dodatkowo obciążeni finansowo.

Dawne niejasności
Do listopada 2011 r. problem ten budził wiele wątpliwości. Brakowało przejrzystej, klarownej dla wszystkich kierowców wykładni prawa. Wcześniej stosowano praktykę, że o pojazd zastępczy mogły ubiegać się firmy i osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, ponieważ interpretacja roszczenia o naprawienie szkody obejmowała również utratę możliwości niezakłóconego funkcjonowania działalności. To z kolei potencjalnie mogło stanowić przyczynę strat zarówno materialnych, jak też niewywiązania się z terminów i kontraktów.

Podstawą prawną, na której opierano tę interpretację był przepis art. 361 Kodeksu cywilnego. Mówi on:

§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy ub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty,  które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odnoszono te zasady do poszkodowanych kierowców prowadzących działalność gospodarczą. W innych przypadkach raczej nie stosowano możliwości wliczenia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego w ciężar szkody. Dla wielu osób było to trudne do zaakceptowania. Sprawę rozstrzygnął Sąd Najwyższy. Orzekł, że zasadę wliczenia auta zastępczego w część odszkodowania stosować należy wobec każdego, kto wykaże konkretne powody i konieczność.

Korzystne rozwiązania
Sąd Najwyższy uzasadniając swoją wykładnię wyjaśnił, że po wypadku drogowym stratą objęte są także te wydatki, które służą ograniczeniu lub wyłączeniu negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego, w wyniku uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu. Za takie właśnie negatywne następstwo należy uznać także utratę możliwości korzystania z auta. Dlatego kierowcy poszkodowanemu w stłuczce przysługuje zwrot wydatków za najem pojazdu zastępczego także nieprzeznaczonego do prowadzenia działalności gospodarczej.

W uchwale z 17 listopada 2011 r., sygn. akt III CZP 5/11 Sąd Najwyższy orzekł:

Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomiczne uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego
z komunikacji zbiorowej.

Odszkodowaniem objęte zostaną jednak tylko rzeczywiście poniesione wydatki na najem auta zastępczego, ponieważ dopiero z chwilą ich poniesienia powstaje strata. Nie można więc domagać się rekompensaty za sam brak możliwości korzystania z samochodu, jeśli koszt wynajmu nie został poniesiony.

Jak to wygląda w praktyce?
Warto rozważyć dwie sytuacje. Pierwsza to taka, w której właściciel samochodu nie używał w ogóle lub dysponuje innym autem, które może wykorzystywać do codziennych zadań. W takim przypadku najem pojazdu zastępczego będzie nieuzasadniony. Nie dochodzi bowiem do straty polegającej na tymczasowej utracie środka transportu, toteż ewentualny wniosek o zwrot tego rodzaju kosztu może zostać odrzucony.

Drugim jest sytuacja, w której najem auta zastępczego jest zbędny, ponieważ  poszkodowany używał samochodu jedynie sporadycznie. Wówczas, za celowy wydatek objęty odszkodowaniem może być uznane skorzystanie z innego środka komunikacji (np. taksówki) zamiast najmu samochodu zastępczego.

Tym co jest istotne, a co było jedną z kwestii spornych, jest możliwość dochodzenia w ramach likwidacji szkody z ubezpieczenia OC sprawcy stłuczki zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego bez względu na możliwość korzystania przez poszkodowanego ze środków komunikacji publicznej (autobusy, tramwaje). Jeśli więc korzystaliśmy z auta codziennie i możemy to uzasadnić, a pojazd ten trafił do naprawy w wyniku stłuczki, koszt taki będzie dla ubezpieczyciela poniesiony celowo.

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty