Bezpieczeństwo dzieci w samochodzie

Nawet najlepszy i najbardziej przewidujący kierowca nie ma wpływu na to, co robią inni użytkownicy dróg. W kolizjach, do których dochodzi na polskich drogach, co czwarta ofiara jest dzieckiem. Istotne jest zapewnienie dzieciom podróżującym samochodem maksimum bezpieczeństwa.

Przepisy obowiązujące w Europie nakładają obowiązek przewożenia dzieci w wieku do lat 12, których wzrost jest niższy od 150 cm w specjalnych, homologowanych urządzeniach, dostosowanych do wieku i masy dziecka. Stosowne regulacje prawne obowiązują w Polsce od 1 stycznia 1999 roku.

Przewożenie dzieci w nosidełkach czy fotelikach, które są trwale i pewnie zamontowane w pojeździe ma fundamentalne znaczenie, ponieważ podczas zderzeń na ciało młodego człowieka działają znaczne siły.

Warto wiedzieć, że zderzenie pojazdu jadącego z prędkością 50 km/h niesie ze sobą skutki porównywalne z upadkiem z wysokości 10 m. **

**
Dzieci nie mogą być przewożone na kolanach pasażerów. W przypadku zderzenia z innym pojazdem pasażer przewożący dziecko nie będzie w stanie utrzymać go nawet wtedy, gdy ma zapięte pasy. Bardzo niebezpieczne jest także przypinanie pasem dziecka siedzącego na kolanach pasażera.

Aby uniknąć dowolności w dziedzinie systemów bezpieczeństwa przewożonych dzieci, opracowano stosowne przepisy homologacyjne, którym poddawane są foteliki oraz inne urządzenia. Aktualnie obowiązuje norma ECE 44. Na atestowanych urządzeniach znajduje się znak "E" koloru pomarańczowego, symbol kraju, w którym urządzenie było homologowane oraz rok homologacji. Polski certyfikat bezpieczeństwa to litera "B" umieszczona wewnątrz odwróconego trójkąta, obok powinien znajdować się numer certyfikatu i rok jego nadania.

Podział fotelików

Zgodnie z międzynarodowymi uregulowaniami prawnymi urządzenia zabezpieczające dzieci przed skutkami kolizji dzielą się na pięć kategorii obejmujących masę ciała od 0 do 36 kg. Foteliki w tych grupach znacznie różnią się wymiarami, budową i spełnianymi funkcjami, ze względu na różnice w budowie anatomicznej dziecka.

Kategorie 0 i 0+
obejmują dzieci o masie od 0 do 10 kg. Ponieważ do drugiego roku życia głowa dziecka jest stosunkowo duża, a szyja bardzo delikatna, dziecko podróżujące przodem do kierunku jazdy jest narażone na poważne uszkodzenia tych części ciała. Dla zmniejszenia skutków zderzeń zaleca się przewożenie dzieci tej kategorii wagowej tyłem do kierunku jazdy
, w foteliku z obudową w formie muszli z niezależnymi pasami bezpieczeństwa. Wtedy kierowca widzi co robi dziecko, a maluch może spoglądać na mamę czy tatę.

Do kategorii 1
kwalifikują się dzieci pomiędzy drugim a czwartym rokiem życia o masie ciała od 9 do 18 kg. W tym czasie miednica dziecka nie jest jeszcze całkowicie ukształtowana, co sprawia, że trzypunktowy pas bezpieczeństwa samochodu nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia, a dziecko jest narażone na poważne obrażenia brzucha w razie zderzenia czołowego. Dlatego dla tej grupy dzieci zaleca się korzystanie z fotelików z niezależnymi, 5-punktowymi pasami z regulacją dopasowaną do wzrostu dziecka. Korzystnie jest, gdy fotelik ma regulację kąta nachylenia siedzenia i regulację wysokości bocznych zagłówków.

Kategoria 2
obejmuje dzieci w wieku 4 -7 lat i masie 15 do 25 kg. Dla zapewnienia prawidłowego ułożenia miednicy, zaleca się stosowanie urządzeń współdziałających z trzypunktowymi pasami bezpieczeństwa, jakie zamontowano w samochodzie. Urządzenie takie ma kształt podwyższonej poduszki z oparciem, wyposażonej w prowadnicę do trzypunktowego pasa bezpieczeństwa. Pas powinien płasko przylegać do miednicy dziecka zachodząc na uda. Poduszka podwyższająca z regulowanym oparciem i prowadnicą pasa pozwala na ułożenie go w taki sposób, aby znajdował się jak najbliżej szyi, lecz nie zachodził na nią. W tej kategorii uzasadnione jest także stosowanie fotelika z podpórką.

Kategoria 3
obejmuje dzieci powyżej 7 roku o masie od 22 do 36 kg. W tym przypadku zaleca się stosowanie poduszki podwyższającej, wyposażonej w prowadnice pasów.

Gdy używa się poduszki bez oparcia, zagłówek znajdujący się w pojeździe musi być ustawiony stosownie do wzrostu dziecka. Górna krawędź zagłówka powinna znajdować się na wysokości wierzchołka głowy dziecka, nigdy poniżej poziomu oczu.

Zasady użytkowania

Konstrukcja fotelików ogranicza skutki wypadków drogowych, dzięki przejmowaniu i ograniczaniu sił bezwładności działających na dziecko, do granic fizjologicznie dopuszczalnych. Fotelik powinien być miękki, aby dziecku było w nim wygodnie siedzieć, nawet podczas długiej podróży. Dla małych dzieci można dokupić akcesoria, które umilają podróż, takie jak poduszka dla noworodków czy daszek przeciwsłoneczny.

Jeśli nie chcemy montować fotelika na stałe, należy sprawdzić, czy mieści się w bagażniku, czy łatwo go włożyć i wyjąć z auta i czy nie jest zbyt ciężki. Gdy zamontujemy fotelik na jednym z boków tylnego siedzenia, powinniśmy sprawdzić, czy pas samochodowy obejmuje fotelik w wyznaczonych punktach oraz czy klamra pasów sprawnie się dopina.

Poziom górnej szelki samochodowego pasa bezpieczeństwa należy dostosować do wieku i wzrostu dziecka. Zbyt luźno dopięty pas nie będzie spełniał wymagań bezpieczeństwa. Bezpieczniejsze są foteliki wyposażone we własne pasy bezpieczeństwa, które lepiej i skuteczniej przytrzymują dziecko.

Ponieważ dziecko rośnie, długość pasów powinna być regulowana. Regułą jest, że gdy dziecko podróżuje w foteliku musi być zapięte pasami.

Kiedy pojazd ma stale aktywną poduszkę powietrzną pasażera na przednim siedzeniu, nie należy tam montować fotelika.

Warto pamiętać, że wożąc dziecko w foteliku tylko zmniejszamy ryzyko odniesienia przez nie obrażeń, dlatego powinniśmy dostosować styl i prędkość jazdy do warunków panujących na drodze.