Hałas opon. Na co zwrócić uwagę przy zakupie?

Każda opona jest inna, ma inną charakterystykę, zastosowanie etc. Nie mówimy tu o podziale opon na zimowe, letnie, wielosezonowe, sportowe czy terenowe, ale o różnicach w obrębie jednego typu. Każda opona, nawet o takim samym rozmiarze, szerokości i indeksie prędkości, ma inną częstotliwość własną. Mowa o takiej częstotliwości, przy której drży najmocniej na przykład na skutek jazdy po chropowatej nawierzchni drogi itp. W takich przypadkach, zamiast absorbować drgania, potęguje je wytwarzając przy tym dodatkowy hałas.

Gdy częstotliwość opony jest zbliżona do częstotliwości własnych samochodu, efekt ten jest jeszcze bardziej spotęgowany i dokuczliwy. Dlatego też porównywanie opon oraz posiłkowanie się opiniami innych kierowców nie zawsze ma sens, bowiem ten sam model ogumienia w konkretnym aucie będzie spisywał się świetnie pod względem generowanego hałasu, w innym samochodzie zaś będzie nie do przyjęcia. Wynika to nie z winy producenta opon bądź wady samochodu, ale ze wspomnianej wcześniej zbliżonej częstotliwości auta i opony.

Między innymi dlatego wielu producentów opon produkuje modele dedykowane do konkretnych aut. Nie jest to jedynie zabieg marketingowy, a wynik współpracy oraz dopasowanie opon pod względem wielu czynników. Oczywiście czasami producenci tworząc opony specjalnie poświęcają komfort akustyczny w celu poprawy przyczepności, trakcji na mokrym, w terenie itp.

Hałas hałasem, ale skąd on się bierze? Co ciekawe, wpływ na generowanie hałasu ma nie tylko tarcie oraz opór nawierzchni, ale również powietrze, sama opona, budowa bieżnika, jego wysokość itp. Mowa między innymi o uderzaniu klocków bieżnika o powierzchnię drogi oraz ich oddzielanie się od niej. Wpływ na hałas ma również powietrze sprężane w rowkach bieżnika, powodujące zarówno rezonans w sieci rowków, drgania powietrza rozprężanego z tyłu opony oraz zawirowania przepływu pomiędzy nadkolem a kołem. Oczywiście negatywny wpływ na generowany hałas będzie miało również zbyt niskie ciśnienie, ale to już zaniedbanie kierowcy, a nie charakterystyka konkretnej opony.

Ciche opony – czym się charakteryzują?

Teoretycznie, im lepsza opona pod względem trakcyjnym, tym gorzej z poziomem komfortu oraz hałasu. Opony szerokie, duże i o niewielkim profilu, będą mniej komfortowe i stosunkowo bardziej hałaśliwe. Problemy tego typu mogą również być cechą opon o zwiększonym indeksie nośności, dlatego też jeśli nie ma takiej potrzeby, lepiej nie inwestować w takie rozwiązanie.

Jeśli cechą pożądaną jest wysoki komfort oraz kultura pracy podczas jazdy, najlepszym rozwiązaniem będą opony o wyższym profilu, węższe i mniejsze – będą tłumiły drgania i nierówności, jak również ograniczały generowany hałas. Oczywiście kosztem tego są gorsze właściwości jezdne tj. przechyły, bujanie, braki w stabilności głównie w zakrętach, gorsza trakcja podczas hamowania i przyspieszania itp.

Poziom hałasu obniżają również takie cechy, jak bieżnik kierunkowy bez przestrzeni zamkniętych, jak również zróżnicowany kształt klocków bieżnika z ułożeniem nieregularnym i asymetrycznym. Oprócz tego warto zwrócić uwagę na poprzeczne rowki ukształtowane tak, aby ich wejścia i wyjścia nie pokrywały się z krawędzią styczną bieżnika. Cechą pożądaną jest także duża miękkość mieszanki gumowej, ale to może się z kolei przełożyć na szybsze zużycie ogumienia.

W przypadku opon zimowych, obecność powyższych cech może być niemożliwa, szczególnie jeśli chodzi o rzeźbę bieżnika, ale nowoczesne rozwiązania sprawiają, że generowany przez opony zimowe hałas jest nieznacznie wyższy, niż opon letnich z porównywalnej półki cenowej oraz o podobnych parametrach szerokości, wielkości itp.

Etykieta opony źródłem informacji?

Wybierając opony natkniemy się na specjalne etykiety, naklejane przez producentów oraz sprzedawców, z wieloma cennymi informacjami przedstawionymi obrazkowo. Jest to informacja o oporach toczenia (klasie energetycznej), przyczepności na mokrej nawierzchni oraz poziomie hałasu.

- Opory toczenia (klasa energetyczna lub efektywność paliwowa)

Informacja ta informuje potencjalnego nabywcę, w jakim stopniu opory toczenia wpływają na zużycie paliwa przez samochodów. Skala ocen zawiera się w przedziale od A do G. Ocena A jest najlepszym wynikiem i oznacza, że jazda na takich oponach jest ekologiczna i oszczędna.

- Przyczepność na mokrej nawierzchni

W tym przypadku ocena tyczy się przyczepności na mokrej nawierzchni podczas hamowania. Skala ocen to A-F, przy czym A to najlepsza ocena określająca najkrótszą drogę hamowania. Zazwyczaj opona o wysokiej ocenie w dziedzinie oporów toczenia będzie miała niższą ocenę przyczepności na mokrej nawierzchni i odwrotnie, choć jest kilka modeli, które w obu przypadkach otrzymały wysoką ocenę tj. A lub B.

- Zewnętrzny hałas toczenia

Ostatnia ocena oznaczona głośnikiem z ilością fal od 1 do 3 oraz liczbą wskazującą decybele. Najważniejsza jest liczba decybeli – oczywiście im mniej tym lepiej. W większości przypadków wartość ta przekracza 70 dB, choć są modele z hałasem na poziomie zaledwie 65 dB.

Ostatni parametr opisany na etykiecie mówi o tym, jaki jest poziom hałasu emitowany na zewnątrz pojazdu przez toczącą się oponę. O ile wartość opisana decybelami powinna być dla każdego jasna, na etykiecie widać również symbol głośnika z trzema falami. Jedna fala to około 3 decybele poniżej poziomu maksymalnego, przyjętego przez Unię Europejską tj. około 72 dB. Czy różnica pomiędzy 65 dB a 72 dB jest duża? Opinie są różne i zazwyczaj bardzo subiektywne, dlatego też własne doświadczenia warto zdobywać samodzielnie.