Hulajnogi elektryczne. Jak parkować hulajnogę? Jaki mandat można dostać? Co mówią przepisy na temat hulajnóg?

Szumnie propagowana przez ustawodawców i władze samorządowe elektromobilność to nie tylko elektryczne samochody i autobusy oraz związana z nimi infrastruktura, ale również inne pojazdy bezemisyjne, jak np. elektryczne rowery czy właśnie elektryczne hulajnogi. Brak miejsc parkingowych w większych miastach sprawia, że coraz więcej osób stawia na ekologiczne środki transportu, które nie zajmują zbyt wiele miejsca, stąd też tak duża popularność e-hulajnóg w ostatnim czasie.

Hulajnoga to urządzenie, które każdy zna z czasów dzieciństwa. Prosta deska z kółkami po obydwu stronach i rączką jest mniej wymagająca od deskorolki. Hulajnoga elektryczna nadal ma wszystkie zalety klasycznej wersji, a jednocześnie okazuje się jeszcze wygodniejsza. Dzięki silnikowi napędzane jest tylne koło, więc można jeździć bez większego zmęczenia. Taki sprzęt świetnie sprawdza się więc w podróży na krótkie dystanse, np. w drodze do pracy. Pierwsze hulajnogi elektryczne na wynajem w polskich miastach zaczęły się pojawiać w 2018 roku. W wielu krajach przepisy pozwalają jeździć hulajnogą do ok. 25 km/h. Oznacza to, że prędkość urządzenia tak naprawdę nie ma większego znaczenia. Szybciej po prostu nie można się poruszać. Zwykle hulajnogi elektryczne oferują od 50 do 100 km zasięgu. Dla osób mających problem ze staniem na hulajnodze, przewidziano wersję z rowerowym siedzeniem. Będzie ona dobrym wyborem zwłaszcza dla osób z problemami zdrowotnymi. Niektóre z modeli mają także zamontowany koszyczek na zakupy.

Najtańsza hulajnoga elektryczna to koszt nieco ponad tysiąca złotych. Za solidne modele będziemy musieli zapłacić ok. 3500-6000 złotych, jednak te najbardziej topowe propozycje hulajnóg elektrycznych to już koszt z przedziału 10-15 tys. Przed zakupem warto poczytać opinie użytkowników dotyczące m.in. trwałości baterii i realnego zasięgu.

Do niedawna W Polsce nie istniały jeszcze przepisy, które regulowałyby ich działanie. Tych środków transportu na drogach pojawiło się jednak sporo, więc zostało wreszcie zmienione prawo. 20 maja 2021 roku weszły w życie nowe zasady związane z korzystaniem z hulajnóg elektrycznych. Przede wszystkim, pojawiły się trzy nowe definicje prawne, w tym jedna dotycząca tego środka transportu. Według niej taka hulajnoga to dwuosiowy pojazd elektryczny bez siedzenia i pedałów przeznaczony tylko dla osoby, która się nim porusza. Oznacza to zatem, że hulajnoga z siedzeniem nie jest w Polsce dozwolona. Poruszając się taką grozi zatem grzywna do 1500 zł. Używając hulajnogi elektrycznej na chodniku można się poruszać z prędkością nie większą niż 20 km/h. Hulajnogi elektryczne przeznaczone są dla osób powyżej 18 roku życia. Młodsze muszą mieć specjalne uprawnienia w postaci prawa jazdy kategorii AM lub karty rowerowej. Minimalny wiek osoby kierującej takim pojazdem niezależnie od uprawnień wynosi 10 lat. Zabronione też jest poruszanie się hulajnogą pod wpływem alkoholu. Hulajnogi elektryczne nie mogą także holować innych pojazdów ani przedmiotów, a użytkownik w trakcie poruszania się nie może doczepiać się do samochodów i motocykli.

We wspomnianej wyżej nowelizacji przepisów pojawia się rozgraniczenie na hulajnogi wprowadzone do obrotu po dniu 31 grudnia 2021 roku i przed 1 stycznia 2022 roku. Dlaczego tak? Otóż modele, które pojawiły się w sprzedaży po 31 grudnia 2021 roku muszą spełniać szereg restrykcyjnych wymagań, by móc z nich korzystać w ruchu drogowym.

Oto najważniejsze z nich:

• szerokość hulajnogi elektrycznej: maksymalnie 0,9m;
• masa własna hulajnogi elektrycznej nie może przekroczyć 30 kg;
• oświetlenie obowiązkowe: światło z przodu (co najmniej jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej), światło z tyłu (co najmniej jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt, co najmniej jedno światło pozycyjne barwy czerwonej), światło z boku (co najmniej jedno światło odblaskowe barwy białej lub żółtej samochodowej, widoczne po obu stronach);
• co najmniej jeden działający hamulec;
• dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku;
• numer rozpoznawczy lub kod graficzny umożliwiający identyfikację hulajnogi elektrycznej, nadany i umieszczony przez producenta w sposób trwały na ramie lub innym podobnym podstawowym elemencie konstrukcyjnym;
• podpórka lub podpórki zapewniające stabilne ustawienie hulajnogi elektrycznej na podłożu.

Co do zasady, hulajnogą elektryczną poruszamy się po ścieżce rowerowej. Jako że w Polsce obowiązuje zasada ruchu prawostronnego, trzymamy się jej prawej krawędzi. Co jednak w sytuacji, gdy w danym miejscu nie ma ścieżki rowerowej? Wtedy można skorzystać z jezdni, o ile obowiązujące na niej ograniczenie prędkości nie jest wyższe niż 30 kilometrów na godzinę. Jadąc chodnikiem należy ustąpić miejsca pieszym, co może prowadzić do absurdalnych sytuacji.

Kodeks drogowy o parkowaniu elektrycznych hulajnóg mówi jasno:

Dopuszcza się postój roweru, hulajnogi elektrycznej lub UTO na chodniku w miejscu do tego przeznaczonym, a w razie braku takiego miejsca – jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika najbardziej oddalonej od jezdni oraz równolegle do tej krawędzi. Szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych musi być taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5 m.

W praktyce będą to najczęściej stojaki rowerowe, zwłaszcza jeśli są specjalnie oznakowane, jak np. obecnie w Warszawie. W różnych miastach mogą to być także specjalne strefy, zwykle oznaczone obmalowaniem na chodniku i piktogramem hulajnogi. Jeśli jest w okolicy takie miejsce, to powinien to być Wasz pierwszy wybór – tam można zaparkować i oddać hulajnogę. Należy też pamiętać, że znaki B-35 (zakaz postoju) i B-36 (zakaz zatrzymywania się) formalnie dotyczą również elektrycznych hulajnóg i rowerów. To może być dla wielu osób sporym zaskoczeniem. Nie wolno też zostawiać hulajnóg na drogach rowerowych lub tuż przy nich.

Pozostawiając hulajnogę nieprawidłowo możemy łamać różne przepisy.

Najczęstszy przypadek, czyli mandat za nieprawidłowe pozostawienie jej na chodniku, to według obecnego taryfikatora 100 zł:

• Naruszenie warunków dopuszczalności zatrzymania lub postoju pojazdu na chodniku – 100 zł;
• Naruszenie znaku B-35 „zakaz postoju” lub B-36 „zakaz zatrzymywania się”- 100 zł;
• Zatrzymanie lub postój pojazdu w warunkach, w których nie jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących lub powoduje utrudnienie ruchu – 100-300 zł;
• Zatrzymanie i postój na drodze dla rowerów lub pasie ruchu dla rowerów – 100 zł.

Obowiązek prawidłowego parkowania wynika także z regulaminów operatorów, które akceptuje każdy użytkownik sharingowych hulajnóg. Czasem podczas oddawania hulajnogi musi on zrobić i przesłać zdjęcie, pokazujące gdzie i jak ją zostawia. W przypadku gdy np. służby miejskie wywiozą źle pozostawioną hulajnogę, użytkownik może zostać obciążony związanymi z tym karami.

Wypożyczalnie działają na razie w największych polskich miastach. Z miesiąca na miesiąc przybywa kolejnych wypożyczalni. Obecnie, wynajem hulajnogi oferują m.in. takie miasta jak Gdańsk, Warszawa, Kraków, Łódź, Kraków, Szczecin, Katowice, Poznań, Gdańsk i Gdynia, ale również mniejsze miasta jak Głogów, Oleśnica, Kołobrzeg, Gniezno i wiele innych. Ceny i zasady są porównywalne, ale są pewne różnice. Wypożyczalnie oferują hulajnogi, które zapewniają maksymalny zasięg od 12 do 30 kilometrów, co zależy od modelu, jakim dysponuje wypożyczalnia. Niezależnie, z jaką wypożyczalnią masz do czynienia, to proces wypożyczenia jest prawie taki sam.

Na początku należy zarejestrować się w aplikacji dostępnej w sieci. Zazwyczaj można ją pobrać pobrać ze sklepów AppStore i Google Play. W celu ukończenia procesu rejestracji na wskazany numer telefonu zostanie wysłany sześciocyfrowy kod w celu potwierdzenia danych. Po autoryzacji linku konto zostaje zweryfikowane.

Po uruchomieniu aplikacji na smartfonie możemy zobaczyć na mapce, gdzie stoją (lub leżą) hulajnogi, które możemy wypożyczyć. Po prostu mają one wbudowany czip, który emituje sygnał do bazy danych, a ta udostępnia nam lokalizację wolnych hulajnóg. Każda hulajnoga ma kod QR i należy zeskanować go z wybranej hulajnogi. Skanowanie dostępne jest w panelu aplikacji. Wówczas system wie, że jesteśmy zainteresowani konkretnym pojazdem. Kiedy rozpoczniemy podróż, system rozpocznie naliczanie czasu i tym samym kosztu użytkowania hulajnogi. Gdy zakończymy jazdę, pozostawiamy hulajnogę i blokujemy ją przyciskiem w aplikacji.
Przed wypożyczeniem trzeba zapłacić, a system sugeruje kwoty zasilenia konta w kwotach 50 i 100 zł, ale w niektórych wypożyczalniach możemy podać inną kwotę – nie mniejszą niż 25 zł.

Dobrą hulajnogę można kupić w popularnych marketach z elektroniką (MediaMarkt, MediaExpert itp). Wspomniane wypożyczalnie posiadają pojazdy o parametrach identycznych, jak te dostępne w polskich sklepach.

Przykładowo w firmie Lime koszt jednorazowej wycieczki na tej hulajnodze wynosi 2 zł za odblokowanie pojazdu i 50 gr za każdą minutę jazdy. W rezultacie daje nam to 8 minut jazdy za 6 zł, 20 minut jazdy za 12 zł i godzinę jazdy za 32 zł.
W przypadku firmy Hive sytuacja wygląda dość podobnie. Opłata startowa wynosi 2,50 zł, natomiast koszt każdej minuty jazdy to 0,45 gr. Oznacza to, że w przypadku 8 minut jazdy – zapłacimy 6,10 zł, 20 minut – 11,50 zł, a za godzinę – 29,50 zł.
Z kolei inna wypożyczalnia - Bird, oferuje opłatę startową w wysokości 3 zł, a każdą kolejną minutę za 50 groszy. Ta firma jest droższa od Hive i Lime. Za 8 minut jazdy zapłacimy 7 zł, za 20 minut 13 zł i za godzinę 33 zł.
Wynajęcie e-hulajnogi Quick to koszt 3 zł za start i 50 gr za każdą minutę jazdy. 8 minut jazdy będzie kosztować 7 zł, 20 minut 13 zł, a godzina 33 zł.
Ostatnią z wypożyczalni będzie CityBee. CityBee to firma, która oferuje wypożyczanie hulajnóg elektrycznych za 2,50 za odblokowanie i 45 gr za minutę jazdy. Za 8 minut jazdy tą hulajnogą zapłacimy 6,10 zł, za 20 minut 11,50 zł, a za godzinę 29, 50 zł.

Podsumowując, elektryczne hulajnogi mają wiele zalet, jednak należy też podejść do nich z dystansem, a przede wszystkim z rozsądkiem przy ich doborze i użytkowaniu oraz pamiętać o licznych obwarowaniach z nimi związanych. Jeżeli regularnie korzystamy z takiego sprzętu i mamy gdzie go trzymać, warto się zastanowić nad kupnem. Jeśli jednak ma to być wykorzystywanie okazjonalne, dobrą alternatywą jest wypożyczenie na minuty, choć nie jest to tak tanie jak mogłoby się wydawać. Z drugiej strony wciąż elektryczna hulajnoga wychodzi taniej niż taksówka, jednocześnie zajmuje mało miejsca.

Zobacz także: Mercedes EQA - prezentacja modelu