Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jazda samochodem po narkotykach. Czy pracodawca może przeprowadzać narkotest u pracownika?

Mariusz Michalak
Fot. Pixabay.com
Fot. Pixabay.com
W ostatnich tygodniach miało miejsce kilka wypadków komunikacyjnych spowodowanych przez kierowców autobusów będących pod wpływem lub po użyciu narkotyków. W odpowiedzi na te zdarzenia, niektórzy przewoźnicy zaczęli przeprowadzać kontrole antynarkotykowe wśród swoich pracowników. Czy mieli do tego prawo?

Jest to podobna sytuacja do przeprowadzania badań alkomatem wśród pracowników. Zgodnie z opinią UODO z 2019 roku, stan trzeźwości pracowników można sprawdzać wyłącznie wtedy, gdy badanie przeprowadzane jest przez organ powołany do ochrony porządku publicznego na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub danego pracownika.

Jednak o ile prawo odwołuje się do kwestii trzeźwości pracownika, o tyle kwestia badania pracowników przez pracodawców na obecność narkotyków w ogóle nie jest uregulowana w obowiązujących przepisach. Można zatem tutaj domniemywać, że przy przeprowadzaniu narkotestów należy stosować tę samą procedurę, jak w przypadku badania trzeźwości pracowników, jako że tutaj również mamy do czynienia z daną o zdrowiu pracownika. Jednocześnie należy zaznaczyć, że ujawnienie danych osobowych, które nie zostaną utrwalone, nie powoduje jeszcze zastosowania RODO. Dla przykładu, jeśli wynik badania nie wskazuje na obecność narkotyków w organizmie, a pracodawca go nie utrwala i nie przetwarza, to nie mamy do czynienia z przetwarzaniem danych osobowych.

To, co można zarekomendować pracodawcom, to uregulowanie procedury przeprowadzania badania z użyciem narkotestów w przepisach wewnątrzzakładowych, oczywiście z poszanowaniem podstawowych praw pracownika. Taka możliwość powinna być wzięta pod uwagę szczególnie w tych zakładach, gdzie praca w stanie pod wpływem narkotyków może mieć bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracowników i osób trzecich, czyli na przykład w firmach transportowych. Warto bowiem pamiętać, że zgodnie z art. 94 pkt 4 Kodeksu pracy, pracodawca zobowiązany jest zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Nie ma tutaj wzmianki odnośnie ryzyka wykonywania obowiązków przez pracowników pod wpływem narkotyków, jednak w takiej sytuacji trudno byłoby mówić o zapewnieniu bezpiecznych warunków pracy, zwłaszcza jeśli mówimy o pracownikach fizycznych. Ze względu na fakt, że kwestie te nie są jeszcze uregulowane ustawą, zastosowanie wewnętrznych procedur i regulacji wydaje się na ten moment rozwiązaniem optymalnym - komentuje Bożena Narloch-Witkowska, Regionalny Specjalista ds. BHP w DHL Parcel, eksperta Koalicji Bezpieczni w Pracy.

Co grozi za jazdę pojazdem pod wpływem narkotyków?

Trzeba wiedzieć, że spożycie niewielkiej ilości substancji zakazanych wystarczy, by tester pokazał wynik pozytywny. Wyjaśnić należy, że Zgodnie z art. 4 pkt. 26 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii środkiem odurzającym jest substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która działa na ośrodkowy układ nerwowy.

Istotne jest, aby  odróżnić czy sprawca popełnił przestępstwo czy też wykroczenie, jest ustalenie czy był w stanie po użyciu podobnie działającego środka do alkoholu, czy był pod wpływem środka odurzającego. Sąd Najwyższy orzekł, że w aktualnym stanie prawnym, sąd rozpoznający sprawę o przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione pod wpływem środka odurzającego, każdorazowo musi ustalić, czy środek ten miał realny wpływ na sprawność psychomotoryczną kierującego pojazdem w stopniu podobnym, jak w sytuacji znajdowania się pod wpływem alkoholu.  Niestety nie istnieje definicja legalna prowadzenia pojazdów “po spożyciu” oraz “pod wpływem” narkotyków.

Jazda w stanie po spożyciu narkotyków jest traktowana jako wykroczenie i za to co do zasady grozi:

  • areszt od 5 do 30 dni;
  • grzywna od 50 do 5.000 zł;
  • zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat.

Natomiast jazda pod wpływem narkotyków jest traktowana jako przestępstwo i za co grozi:

  • grzywna w liczbie stawek dziennych od 10 do 540 przy czym stawka dzienna może wynosić od 10 do 2.000 zł;
  • kara ograniczenia wolności od 1 miesiąca do 2 lat;
  • kara pozbawienia wolności do lat 2;
  • zakaz prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata;

Sąd obligatoryjnie orzeka świadczenie pieniężne w przypadku skazania w trybie art. 178a § 1 k.k. Zgodnie bowiem z treścią § 2 art. 43a: W razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 1, art. 179 lub art. 180 sąd orzeka świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5000 złotych, a w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 4 co najmniej 10 000 złotych, do wysokości określonej w § 1.

W sytuacji, gdy kierujący był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu pod wpływem narkotyków, kara wyniesie od 3 miesięcy do 5 lat więzienia. Dodatkowo, świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, wynosi już nie mniej niż 10.000,00 zł. Sąd w takiej sytuacji orzeka dożywotnio środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.

Za powodowanie wypadku śmiertelnego pod wpływem alkoholu lub środków odurzających grozi nawet do 12 lat pozbawienia wolności.

 Zobacz także: Tak prezentuje się nowy model Skody

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Drożeją motocykle sprowadzane z Niemiec

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty