Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kiedy należy się auto zastępcze na koszt ubezpieczyciela?

Regina Skibińska
Fot. Maciej Pobocha
Fot. Maciej Pobocha
Poszkodowany w wypadku komunikacyjnym może żądać od ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia zwrotu kosztów wynajmu samochodu zastępczego, o ile wynajem ten jest celowy i ekonomicznie uzasadniony. Przestrzegania tego będzie pilnował KNF.
Fot. Maciej Pobocha
Fot. Maciej Pobocha

Od dawna poszkodowani w wypadkach komunikacyjnych, którzy likwidowali szkodę z ubezpieczenia OC sprawcy, mieli problemy ze zwrotem kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Do Rzecznika Ubezpieczonych i Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) wpływały liczne skargi z tym związane, a wiele spraw kończyło się w sądach.

Regułą jest, że w ubezpieczeniu OC ubezpieczyciel powinien w pełni zrekompensować poniesione przez poszkodowanego straty. Jedną z nich jest brak możliwości poruszania się własnym autem, co przeważnie utrudnia codzienne funkcjonowanie.

Sąd Najwyższy pomógł poszkodowanym

Kilka lat temu na wniosek Rzecznika Ubezpieczonych sprawą samochodu zastępczego zajął się Sąd Najwyższy,  który w uchwale z 17 listopada 2011 (sygn. akt III CZP 05/11) stwierdził, że zakład ubezpieczeń musi pokrywać celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem auta zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu.

Nie ma znaczenia to, że posiadacz zniszczonego samochodu może dojechać do pracy np. tramwajem albo autobusem. Samochód w sposób bardziej wszechstronny zaspokaja potrzeby niż środki transportu zbiorowego, a korzystanie z niego stało się standardem cywilizacyjnym. Z tego powodu Sąd Najwyższy uznał, że nie można uzależniać refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego od wykazania, że poszkodowany nie mógł korzystać z komunikacji publicznej.

Każda sprawa rozstrzygana indywidualnie

Każdy stan faktyczny jest inny i nie można automatycznie uznać, że każdemu poszkodowanemu należy się auto zastępcze na koszt ubezpieczyciela. Trzeba każdorazowo uzasadnić, że najem samochodu na koszt towarzystwa jest celowy i ekonomiczne uzasadniony. I tak przykładowo zakład ubezpieczeń nie musi refundować poszkodowanemu zwrotu kosztów wynajmu auta zastępczego, jeśli na co dzień porusza się on innym samochodem albo gdy zniszczonego pojazdu używał sporadycznie, np. raz w tygodniu odwiedzając babcię w szpitalu.

Kwestią sporną bywa określanie, na ile czasu należy się samochód zastępczy. Prawo do wynajmu pojazdu zastępczego przysługuje za czas, kiedy poszkodowany nie mógł korzystać ze swojego auta, czyli nie tylko za okres technologicznej naprawy pojazdu, sprowadzenia części zamiennych z zagranicy, przewiezienia auta do punktu naprawy w innym mieście czy czas badań technicznych. Zdarza się, że towarzystwa pomijają okres związany formalną obsługą szkody, schnięciem powłoki lakieru, organizacją pracy warsztatu itp., a poszkodowany nie ma możliwości przyspieszenia naprawy, której przeprowadzenie nie jest skutkiem jego działania, ale działania sprawcy zdarzenia, za którego ponosi odpowiedzialność ubezpieczyciel OC.

Ubezpieczyciele często oferują poszkodowanym możliwość skorzystania z sieci wypożyczalni samochodów, z którymi same współpracują. Mają tam wynegocjowane korzystne stawki, więc  z ich punktu widzenia jest to opłacalne. Poszkodowany może, choć nie musi się zgodzić na skorzystanie z tego rozwiązania. Jeśli jest mu wygodnie, może wynająć samochód w innej wypożyczalni, ważne jest tylko to, żeby wypożyczalnia ta nie zawyżała stawek. Poszkodowany nie ma obowiązku korzystać z najtańszego dostępnego auta zastępczego, ale cena wynajmu powinna odpowiadać przeciętnym cenom na rynku lokalnym.

Wytyczne KNF

Uchwała Sądu Najwyższego nie wyeliminowała wszystkich nieprawidłowości związanych ze zwrotem kosztów najmu auta zastępczego. Problemy pojawiały się ciągle i w  końcu interweniował KNF.

Do końca marca towarzystwa mają czas na wprowadzenie Wytycznych KNF dotyczących likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych. Wytyczna 20 odnosi się do najmu pojazdu zastępczego i stanowi, Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego.

KNF przypomina przy tym o konieczności indywidualnego rozpatrywania każdej sprawy oraz o tym, że uprawnienie do świadczenia z tytułu poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego nie powinno być uzależnione od niemożności korzystania przez uprawnionego ze środków komunikacji publicznej ani od faktu prowadzenia działalności gospodarczej.

Nadzorca podkreśla również, że zakres kompensacji kosztów najmu pojazdu zastępczego powinno wyznaczać w każdym indywidualnym przypadku kryterium ich celowości i ekonomicznej zasadności. Na zakładzie ubezpieczeń powinien w związku z tym ciążyć obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla uprawnionego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią uprawnionego a obciążeniem towarzystwa.

KNF deklaruje, że będzie pilnował przestrzegania wytycznych.

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty