Motocykl CWS - Sokół

Pod koniec lat 20. Centralne Warsztaty Samochodowe przyjęły zlecenie na produkcję wojskowego, ciężkiego motocykla. W motocyklu, którego nazwano CWS M 55, jako wzór wykorzystano konstrukcje amerykańskie - Harley i Indian. 
 
Jednak błędy konstrukcyjne i trudności technologiczne spowodowały, że pierwsza seria tych motocykli przeszła do historii jako nieudana. Jeszcze w czasie produkcji tego nieudanego motocykla, rozpoczęto pracę nad nowym, generalnie przekonstruowanym motocyklem o nazwie CWS M 111. W roku 1932 opuściły fabrykę pierwsze prototypowe pojazdy.

 
CWS M 111 był przede wszystkim przeznaczony dla potrzeb armii, która chciała mieć ciężkie wytrzymałe krajowe motocykle, bez względu na koszty ich wytwarzania. Pojazd był drogi, jego ówczesna cena 4200 zł była porównywalna z kosztem zakupu niewielkiego samochodu. Kupujący otrzymywał motocykl niezawodny, zdolny do poruszania się także w terenie i najcięższych warunkach atmosferycznych. Obsługa motocykla i uruchomienie silnika nie sprawiało nigdy kłopotu. Nawet zimą, gdy temperatura dochodziła do -400 C rozruch silnika nie był trudny.
 
Motocykl był również wyposażony w boczny wózek. Koło przyczepki miało hamulec sprzężony z hamulcem tylnego koła motocykla. Hamulec tylnego koła był wyposażony w pożyteczne urządzenie - specjalną zapadkę postojową.
 
W prototypowych pojazdach uchwyt "gazu" znajdował się po prawej stronie, układ ten nie znalazł jednak uznania u władz wojskowych. Dlatego w motocyklach przeznaczonych do seryjnej produkcji układ ten został zmieniony ("gaz" po prawej stronie). Przyczyną zmiany były względy o wiele praktyczne. Wojskowy odbiorca uważał że motocykl pracujący w ciężkich warunkach, popychany przez załogę, powinien pomagać działaniem silnika, był więc rozwiązaniem korzystniejszym. Motocykl jako typowo wojskowy był produkowany tylko z części i podzespołów produkowanych w kraju, tylko znikoma część była pochodzenia zagranicznego.
CWS M 111 - Sokół 1000 - był wytwarzany bez zasadniczych zmian do września

 1939 roku.

Trudno dzisiaj określić liczbę wyprodukowanych pojazdów tej marki. Szacuje się, że w latach 1933-1939 bramy fabryki opuściło około 3400 motocykli.
 
Pojazd wyposażony był w dwucylindrowy, czterosuwowy, dolnozaworowy silnik widlasty o pojemności 995,4 ccm i mocy 22 KM. Mokre wielotarczowe sprzęgło sterowane było pedałem. Skrzynia biegów o trzech przełożeniach sterowana była ręcznie. Przednie zawieszenie to widelec trapezowy z sześcioma sprężynami, wyposażony w amortyzatory cierne, zaś zawieszenie tylne było sztywne.
 
Większość z nich unicestwiła wojna. Prawdopodobnie zachowało się kilkadziesiąt egzemplarzy, które są w rękach prywatnych kolekcjonerów.

Jeżdżąc na zloty i wystawy motocyklowe zauważyłem wzrost zainteresowania Sokołami 1000.

Wśród zabytkowych pojazdów Sokół zajmuje zaszczytne miejsce wśród Harleyów i Indian. Co zdecydowało o tym, czy tylko walory użytkowe, czy też tęsknota za wspaniałym polskim motocyklem?