Ogólnopolski dzień odblasków. Gdzie i kiedy trzeba nosić odblaski? Jaka kara za brak odblasków?

Na pierwszy rzut oka bezpieczeństwo na drogach w naszym kraju poprawia się. 30 288 wypadków, do których doszło w 2019 roku, to znacznie mniej niż w 2010 (38 832 wypadki) czy rok później (40 065 wypadków). Niestety jest to w dużej mierze pozorna poprawa sytuacji, bo średnio ginie na drogach coraz więcej osób – liczba wypadków spada, a liczba ofiar od lat utrzymuje się na zbliżonym poziomie około trzech tysięcy zgonów rocznie. We wszystkich statystykach dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym nasz kraj radzi sobie gorzej niż wynosi średnia w Unii Europejskiej. Wzorem są tu państwa skandynawskie. Jak wynika z danych Eurostatu, w Norwegii i Szwecji na milion mieszkańców przypada około 20 ofiar śmiertelnych wypadków drogowych. W Polsce ta statystyka wygląda blisko czterokrotnie gorzej – na każdy milion mieszkańców mamy ok. 75 śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. Bardzo źle na tle państw UE radzimy sobie też z zabezpieczaniem najsłabiej chronionych uczestników ruchu drogowego, czyli pieszych.

Organizowany w Polsce od 2016 roku 1 października Dzień Odblasków to idea zapoczątkowana przez Norwegów - naród, który może być wzorem, jeśli chodzi o bezpieczeństwo w ruchu drogowym. W naszym kraju za inicjatywą stoi Komenda Główna Policji. Początek października to symboliczne rozpoczęcie okresu jesienno-zimowego na naszych drogach, okresu najgorszego pod względem liczby wypadków z udziałem pieszych, kiedy dochodzi do ponad 60% wszystkich zdarzeń. Większość z nich jest spowodowana przez kierowców, którzy nie dostosowują prędkości do warunków panujących na drodze i ograniczonej widoczności. Pieszy odpowiednio wyposażony w widoczne elementy odblaskowe daje kierowcy dodatkowe sekundy na reakcję. To czas, który niejednokrotnie ratuje życie.

– W okresie jesienno-zimowym zmieniają się warunki atmosferyczne, dzień staje się coraz krótszy, co wpływa na złą widoczność na drodze. Kierujący później niż zwykle zauważa pieszego, w szczególności ubranego w ciemną odzież. Kolor odzieży wierzchniej ma wpływ na bezpieczeństwo pieszych. Na nieoświetlonej jezdni, w ciemnych kurtkach jesteśmy słabo widoczni dla kierowców. Korzystanie z elementów odblaskowych kilkukrotnie zwiększa widoczność pieszego. Statystyki wyraźnie pokazują, że piesze ofiary większości wypadków w 2020 roku, nie posiadały założonych elementów odblaskowych. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym piesi, którzy poruszają się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym są zobowiązani używać elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu – mówi komisarz Robert Opas.

Zmrok to największy wróg pieszego – z policyjnych statystyk wynika, że pomiędzy godziną 16 a 19 dochodzi do 1/3 wszystkich wypadków z udziałem pieszych. Rano, chociaż dzieci zmierzają do szkół a dorośli do zakładów pracy, liczba wypadków jest marginalna – wynika to z naszego klimatu i tego, że stosunkowo wcześnie robi się jasno. Po zaplanowanym przez Unię Europejską na 2022 rok zniesieniu zmiany czasu na zimowy, droga do szkoły nierzadko też będzie się jednak odbywać przed wschodem słońca. Dlatego tak ważną inicjatywą jest Dzień Odblasków, którego celem jest uwrażliwienie pieszych na to jak ważne jest dbanie o swoją dobrą widoczność na drodze.

Kolor odzieży wierzchniej ma wpływ na bezpieczeństwo pieszych. Na nieoświetlonej jezdni, w ciemnej kurtce, pieszy jest słabo widoczny dla kierowcy samochodu. Korzystanie z elementów odblaskowych kilkukrotnie zwiększa widoczność pieszego. Pieszy ubrany w ciemny strój jest widziany przez kierującego pojazdem z odległości około 40 metrów. Osoba mająca na sobie elementy odblaskowe, staje się widoczna nawet z odległości 150 metrów.

Każda osoba poruszająca się po zmierzchu drogą poza obszarem zabudowanym ma obowiązek używać elementów odblaskowych. Z tego nakazu zwolnione są osoby poruszające się po zmierzchu chodnikiem lub w strefie zamieszkania.

Ustawodawca nie określa, jak mają wyglądać wymagane elementy odblaskowe. Wśród dostępnych na rynku samozaciskowych opasek lub zawieszek, kamizelek lub drobnych odblaskowych elementów stroju pieszy może wybrać te, w których zarówno będzie czuł się dobrze i które znacząco poprawią jego widoczność.

Za brak odblasków pieszemu grozi mandat do 100 zł.

Podstawa prawna

Art. 11 ust. 4a i 5 ustawy z 20 czerwca 1997 r – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r poz 1137 z późn. zm.)

Zobacz także: Jak zadbać o akumulator?