Pasażer dobrze zabezpieczony

W piątek 15 maja weszły w życie nowe przepisy dotyczące przewożenia dzieci samochodem. W porównaniu do dotychczasowych przepisów zniknęło kryterium wieku dziecka, a pozostało jedynie kryterium wzrostu, tj. poniżej 150 cm. Teraz więc dziecko, które ukończyło 12 lat, a jednocześnie nie osiągnęło wymaganego wzrostu 150 cm, powinno być przewożone w foteliku bezpieczeństwa lub urządzeniu przytrzymującym dla dzieci.

Nowe przepisy zakazują przewożenia dziecka w wieku poniżej trzech lat w pojeździe niewyposażonym w pasy bezpieczeństwa i fotelik lub w pasy bezpieczeństwa i inne urządzenie przytrzymujące. Aktualny pozostaje zakaz przewożenia dziecka tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu, z tą jednak różnicą, że przepis ten dostosowano do postępu technicznego. Nie jest już istotny sam fakt wyposażenia pojazdu w poduszkę powietrzną dla pasażera, co dotychczas wykluczało możliwość przewożenia dziecka w taki sposób, lecz to, czy jest ona aktywna. Ponadto - w odróżnieniu od dotychczasowego brzmienia - przepis ten umożliwia przewożenie dziecka na przednim siedzeniu pojazdu z wykorzystaniem zarówno fotelika bezpieczeństwa, jak również innego urządzenia przytrzymującego.

Zachowane zostały dotychczasowe wyłączenia dotyczące przewożenia dzieci pojazdami takimi jak taksówka, specjalistyczny środek transportu sanitarnego oraz pojazd Policji, Straży Granicznej lub straży gminnej (miejskiej).
Obok obowiązku przewożenia dzieci w fotelikach bezpieczeństwa lub w innych urządzeniach przytrzymujących istnieje też obowiązek dostosowania urządzenia do masy i wzrostu dziecka, zgodności tego urządzenia z właściwymi warunkami technicznymi, jak również jego prawidłowego zamontowania - zgodnie z zaleceniami producenta. Niespełnienie jednego z powyższych obowiązków zagrożone jest karą grzywny.

Odstępstwa od zasady

Od ogólnej zasady istnieje kilka odstępstw.  Dzieci mieszczące się w przedziale wzrostu 135–150 cm podczas przewożenia na tylnym siedzeniu mogą być przytrzymywane za pomocą pasów bezpieczeństwa pojazdu, a więc bez fotelika oraz urządzenia przytrzymującego, jeżeli ze względu na masę i wzrost tego dziecka nie jest możliwe zapewnienie mu odpowiedniego urządzenia. W praktyce dotyczy to przewożenia dziecka mieszczącego się w powyższym przedziale wzrostu, którego waga ciała przekracza 36 kg, a więc przewidzianą w przepisach maksymalną wagę dla urządzenia przytrzymującego dla dziecka. Jak wyjaśnia policja, decydującym kryterium oceny możliwości korzystania z fotelika lub urządzenia przytrzymującego jest waga ciała dziecka przekraczająca 36 kg, a tym samym maksymalne parametry bezpieczeństwa fotelików. Wyłączenie to nie dotyczy przewożenia dziecka na przednim siedzeniu pojazdu, co powinno każdorazowo odbywać się z wykorzystaniem fotelika lub urządzenia przytrzymującego.

Kolejny wyjątek od ogólnych zasad przewożenia dzieci samochodem osobowym oraz małym samochodem ciężarowym dopuszcza przewożenie na tylnym siedzeniu trzeciego dziecka w wieku co najmniej trzech lat, przytrzymywanego za pomocą pasów bezpieczeństwa pojazdu, w przypadku, gdy dwoje dzieci jest przewożonych w urządzeniach przytrzymujących zainstalowanych na tylnym siedzeniu i nie ma możliwości zainstalowania trzeciego urządzenia. Ten przepis ma w praktyce zastosowanie do przewozu typowym samochodem osobowym, a więc przeznaczonym dla maksymalnie pięć osób łącznie z kierowcą. W samochodach osobowych o większej liczbie miejsc zainstalowanie urządzenia przytrzymującego dla każdego przewożonego dziecka nie stwarza już żadnych problemów.

Kto musi zapinać pasy?

Co do zasady kierujący pojazdem samochodowym oraz osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym w pasy bezpieczeństwa są obowiązani korzystać z tych pasów podczas jazdy.

Obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa nie dotyczy:

- osoby mającej zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa;
- kobiety o widocznej ciąży;
- kierującego taksówką osobową podczas przewożenia pasażera;
- instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania;
- policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Inspektora Kontroli Skarbowej, funkcjonariusza celnego i Służby Więziennej, żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej;
- funkcjonariusza Biura Ochrony Rządu podczas wykonywania czynności służbowych;
- żołnierza Żandarmerii Wojskowej podczas wykonywania czynności ochronnych;
- zespołu medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej;
- konwojenta podczas przewożenia wartości pieniężnych;
- osoby chorej lub niepełnosprawnej przewożonej na noszach lub w wózku inwalidzkim;

Bez znaczenia jest liczba miejsc siedzących określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu, gdyż obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa wynika z faktu zainstalowania pasów bezpieczeństwa w pojeździe. Obowiązek ten dotyczy również dodatkowych tzw. rozkładanych siedzeń, które w większości pojazdów są wyposażone w punkty kotwiczenia oraz pasy bezpieczeństwa.

Taksówkarz bez pasów

Taksówkarz nie musi używać psów, ale zwolnienie to nie odnosi się do pasażerów, poza tym działa tylko wtedy, gdy taksówkarz przewozi ludzi.

Jedną z przesłanek braku obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa przez kierującego taksówką osobową jest fakt przewożenia pasażera. Zwolnienie to dotyczy wyłącznie kierującego taksówką osobową i nie ma zastosowania do pasażerów. W związku z tym kierujący taksówką osobową bez pasażera obowiązany jest do zapięcia pasów bezpieczeństwa.