Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Pierwsza Skoda Rapid wyjechała na drogi 80 lat temu

Tomasz Orlik/IP
80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda
80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda
Nazwa Rapid pojawiła się po raz pierwszy w historii marki Skoda, przed 80 laty, w roku modelowym 1934. Nowy samochód nosił wewnątrzzakładowe oznaczenie Typ 421 i powstał jako większa i bardziej komfortowa alternatywa modeli 420 Popular (Typ 418) oraz 420 Standard (Typ 420).

Skoda Rapid I

80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda
80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda

Konstrukcja wyróżniała się podwoziem o wydłużonym rozstawie osi i powiększonym do 1,2 litra silnikiem dolnozaworowym. Nowy model zaprezentowano oficjalnie 7 kwietnia 1934 roku na praskim salonie samochodowym, od razu z trzema rodzajami nadwozia do wyboru: dwudrzwiowym tudorem, czterodrzwiowym sedanem oraz półkabrioletem. Zaledwie miesiąc później, po zbudowaniu 80 egzemplarzy aut w pierwotnej kompletacji, rozpoczęto produkcję drugiej, istotnie zmodernizowanej serii. Ramę centralną z prostokątnym nośnikiem głównym zastąpiono znacznie wytrzymalszą - z nośnikiem o przekroju okrągłym.

Listę zmian dopełniały takie rozwiązania jak niezależne zawieszenie kół przednich, układ centralnego smarowania podwozia, skrócony o 110 mm rozstaw osi i ulepszony system zasilania silnika. Przez rok do nabywców trafiło czterysta egzemplarzy pojazdów, budowanych łącznie w trzech, różniących się drobiazgami, seriach.

Skoda Rapid II

80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda
80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda

Czerwiec roku 1935 przyniósł ze sobą zmiany stylistyki nadwozia Rapida, utrzymane w duchu mniejszego modelu Popular. Rapid II (Typ 901) otrzymał podwozie o – dla odmiany – zwiększonym rozstawie osi, wyposażone w hydrauliczne hamulce ATE-Lockheed. Powiększony, 1,4-litrowy silnik dysponował mocą 3 1KM (wobec wcześniejszych 26 KM), wzbogacając się o pompę wody i rozbudowany układ wydechowy. W październiku 1935 ofertę karoserii Rapida rozszerzono o atrakcyjną odmianę roadster.     
      
W sezonie 1936 ponownie wydłużono rozstaw osi pojazdu, jednostkę napędową zawieszono na nowoczesnych, gumowych blokach, proponując równocześnie kolejną wersję nadwoziową – czteromiejscowy kabriolet ze stałymi ramami bocznych okien. Wprowadzono także odmiany użytkowe modelu, a w większości nadwozi – dostęp do bagażnika z zewnątrz pojazdu.

80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda
80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda

Klientów przyciągały takie elementy wyposażenia, jak wskaźniki temperatury cieczy chłodzącej i poziomu paliwa czy opcjonalna, elektromagnetyczna, czterostopniowa przekładnia firmy Cotal. Standardowa przekładnia manualna Skody Rapid posiadała trzy przełożenia.

Zaledwie 97 dni sezonu 1936 wystarczyły, by Břetislav Jan Procházka wraz z Jindřichem Kubiasem odbyli Skodą Rapid podróż dookoła świata, z której powrócili 31 lipca, zastając owacyjnie powitania w Pilznie, a następnie w Pradze. W tym samym roku, inny Rapid, z czterema podróżnikami na pokładzie, dotarł z Pragi za północne koło podbiegunowe. Kolejny egzemplarz modelu, tym razem należący do małżeństwa Škulinów, towarzyszył im wiernie w ekspedycji poprzez cały kontynent afrykański.

Skoda Rapid III

80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda
80 lat Skody Rapid/fot. Tomasz Orlik i Skoda

W październiku 1937 roku zaprezentowano trzecią generację modelu Rapid. Rapid III (Typ 914) otrzymał zmodernizowaną, poszerzoną o 40 mm karoserię. Rosła produkcja i popularność modelu – w 1937 roku fabrykę opuściło rekordowe 2097 egzemplarzy modelu. Dotychczasową lukę pomiędzy komfortowym Rapidem a luksusowym Superbem zdecydowano się wypełnić kolejnym modelem – była nim Skoda Favorit. Jesienią 1938 roku ofertę modelu Rapid III wzmocniono nowoczesną, górnozaworową jednostką OHV (1558 ccm, Typ 922) o mocy 42 KM.
      
Ostatnie zmiany stylizacji nadwozia wprowadzono latem 1939 roku, dodając do oferty kolejną wersję nadwoziową – czterodrzwiowego, reprezentacyjnego sedana z sześcioma oknami bocznymi. W latach 1940-42 większość z wyprodukowanych w tym czasie egzemplarzy modelu (ponad 900 sztuk) trafiło do służby w wojsku bądź służbie zdrowia. Produkcja Rapidów wygasła w roku 1942.

W latach 1938-41 powstało 110 egzemplarzy „autostradowych” Rapidów z aerodynamicznymi nadwoziami, dwa egzemplarze z nich trafiły w sierpniu roku 1939 do odbiorców w Polsce.

Skoda Rapid po II Wojnie Światowej

Epizodem, wyprodukowanym w liczbie kilkudziesięciu egzemplarzy, stał się Rapid Typ 953 napędzany sześciocylindrowym silnikiem OHV o pojemności 2,2 litra i mocy 60 KM. Opracowany jeszcze w roku 1941 powstawał ostatecznie w latach 1945-47, trafiając głownie do służby w przedsiębiorstwach państwowych.

Ponownie do nazwy Rapid powrócono w latach 1981-90. Początkowo (1981-84) wykorzystywano ją do oznaczania eksportowych wersji modelu Garde, by następnie stosować ją jako główne handlowe oznaczenie Typu 743.

Od roku 2012 stosowana jest ponownie, jako nazwa modelu, ulokowanego w gamie Skody między Fabią a Octavią.

Dane techniczne samochodu Škoda 420 Rapid, 1934 (Rapid OHV, Typ 922, 1938)

silnik: rzędowy, czterocylindrowy, rozrząd dolnozaworowy SV (górnozaworowy OHV), chłodzony cieczą, chłodnica naporowa umieszczona z przodu pojazdu, umieszczony wzdłużnie z przodu, napęd kół tylnych
średnica cylindra: 65 mm (72 mm), skok tłoka: 90 mm (96 mm), objętość skokowa 1194 ccm (1558 ccm)
zasilanie: gaźnik Solex (alternatywnie Zenith)
moc maksymalna: 26 KM przy 2800 obr/min. (42 KM przy 3500 obr/min.)
instalacja elektryczna: o napięciu 6V, prądnica Scintilla (alternatywnie Bosch)
układ smarowania: ciśnieniowy
układ skrzynia przekładniowa: trzystopniowa, mechaniczna, synchronizacja 2. i 3. przełożenia, umieszczona za silnikiem (w produkowanej w tych latach serii Popular – skrzynia umieszczona przy przekładni głównej)
układ hamulcowy: na wszystkich kołach hamulce bębnowe, jednoobwodowe sterowanie mechanicznie (hydraulicznie)
nadwozie: konstrukcji mieszanej, drewniany szkielet, panele poszycia stalowe, różne wykonania: tudor, sedan, półkabriolet, (dodatkowo kabriolet ze stałymi ramami bocznych okien, tudor aerodynamiczny, wersje użytkowe)
wymiary nadwozia (sedan): długość 3800 mm, szerokość 1460 mm, wysokość 1550 mm, rozstaw osi 2560 mm (długość 4250 mm, szerokość 1580 mm, wysokość 1550 mm, rozstaw osi 2650 mm)
masa własna: 880kg (1100kg)
podwozie: centralna rama nośna o przekroju prostokątnym (okrągłym) rozwidlona z przodu pod silnik, z poprzeczkami nośnymi nadwozia
zawieszenie: przednie – oś sztywna, dwa resory wzdłużne (niezależne, wahacze trójkątne, jeden resor poprzeczny), tylne – półosie pędne wahliwe, jeden resor
prędkość maksymalna: 90 km/h (110 km/h)
średnie zużycie paliwa: 8,5 l/100 km (10 l/100 km)
pojemność zbiornika paliwa: 25 l (40 l), zbiornik umieszczony w komorze silnika
liczba zbudowanych egzemplarzy: 400 sztuk w czterech seriach w latach 1934-35 (1804 egzemplarze w latach 1938-47), wszystkich odmian modelu Rapid z lat 1934-47 – 6841 sztuk

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Drożeją motocykle sprowadzane z Niemiec

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty