Prawidłowe parkowanie: powtórka z przepisów i najczęstsze błędy (ZDJĘCIA)

Dla przykładu w Rzeszowie, stolicy województwa podkarpackiego jest zarejestrowanych ok. 100 tysięcy samochodów. Kolejne 20 tysięcy to auta spoza miasta, codziennie korzystające z jego infrastruktury. Tymczasem ogólnodostępnych, bezpłatnych miejsc parkingowych przy ulicach jest ok. 15 tysięcy. Dochodzą do tego oczywiście miejsca na terenach spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Dodatkowe 5 tysięcy to parkingi centrów i galerii handlowych oraz parkingi płatne.

- Przez ostatnie lata miejsca postojowe budowaliśmy w zasadzie przy każdej ulicy w centrum. Zdajemy sobie sprawę, że potrzeby są zacznie większe, ale na kolejne parkingi nie mamy juz miejsca – tłumaczy Piotr Magdoń, dyrektor Miejskiego Zarządu Dróg w Rzeszowie.

Z podobnymi problemami borykają się inne duże miasta. Władzie wielu z nich próbują zniechęcać kierowców do wjeżdżania do centrum powiększając strefy płatnego parkowania. Dzięki temu kierowcy w trosce o swoje portfele nie zostawiają samochodów na parkingach na całe dnie. Ale to nie rozwiązuje problemu. W centrach miast nadal widzimy auta stojące na chodnikach, jezdniach, skrzyżowaniach i trawnikach. Nierzadko bezprawnie blokujące miejsca dla niepełnosprawnych oraz utrudniające przejście pieszym.

Policja przypomina, że zasady prawidłowego parkowania dokładnie określa kodeks drogowy.

Ogólne warunki zatrzymywania i postoju pojazdu określa art. 46 kodeksu drogowego, który brzmi następująco:

1) Zatrzymanie i postój pojazdu są dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub jego utrudnienia.
2) Kierujący pojazdem, zatrzymując pojazd na jezdni, jest obowiązany ustawić go jak najbliżej jej krawędzi oraz równolegle do niej.
3) W czasie postoju na drodze poza obszarem zabudowanym pojazd powinien znajdować się, jeżeli to tylko możliwe, poza jezdnią.
4) Kierujący pojazdem jest obowiązany stosować sposób zatrzymania lub postoju wskazany znakami drogowymi.
5) Kierujący pojazdem jest obowiązany w czasie postoju zabezpieczyć pojazd przed możliwością jego uruchomienia przez osobę niepowołaną oraz zachować inne środki ostrożności niezbędne do uniknięcia wypadku. 

Kierowca powinien parkować samochód po prawej stronie jezdni, chyba że jest to jezdnia jednokierunkowa lub dwukierunkowa o niewielkim natężeniu ruchu. Wyjątki te obowiązują tylko w obszarze zabudowanym.

Kierowca może parkować na chodniku, ale tylko jeśli znaki drogowego tego nie zakazują. Samochód trzeba ustawić w taki sposób, aby zostawić pieszym pas szeroki na minimum 1,5 m. Ten warunek obowiązuje zawsze, nawet gdy przy drodze stoi znak "zakaz postoju" z tabliczką "Nie dotyczy chodnika".

– Zarządcy dróg ustawiają takie znaki tylko na drogach z szerokimi chodnikami, ale zdarzają się sytuacje sporne. Jeśli np. wzdłuż chodnika stoi budynek, który jest remontowany, a ekipa budowlana zajęła przejście rusztowaniem, kierowca musi się upewnić, że między nim a samochodem jest półtora metra. Jeśli nie, mimo znaku zezwalającego na postój powinien poszukać innego miejsca – tłumaczy Janusz Trzeciak, naczelnik wydziału ruchu drogowego Komendy Miejskiej Policji w Rzeszowie.

Samochód na chodniku zawsze należy ustawiać przy krawędzi jezdni.

Gdzie nie wolno się zatrzymywać?

Kliknij, aby przejść do galerii zdjęć pokazującej nieprawidłowe parkowanie w polskich miastach

Kodeks drogowy zakazuje zatrzymywania i postoju pojazdów na skrzyżowania i przejściach dla pieszych, przejazdach rowerowych, tramwajowych i kolejowych, w tunelach, na mostach i wiaduktach oraz na autostradach i drogach ekspresowych. Auto można zaparkować w odstępie 10 m od zebry i to tylko wówczas, gdy nie zakazuje tego inny znak. Minimum 10 m odstępu należy zachować także parkując samochód w rejonie skrzyżowania, przejazdu kolejowego i tramwajowego oraz przejazdu rowerowego. Zostawienie samochodu na przejściu dla pieszych lub skrzyżowaniu może kosztować aż 300 zł mandatu i ok. 500 zł za odholowanie i postój na parkingu strzeżonym.

- Samochodu nie wolno parkować na drodze dla rowerów. Mandat za takie wykroczenie wynosi 100 zł. Podobnie jak za parkowanie na zatoczce autobusowej albo wyznaczonym przystanku. Zgodnie z kodeksem drogowym samochodu nie wolno zatrzymać ani na przystanku, ani w odległości 15 m od znaku, który go wyznacza – mówi Janusz Trzeciak.

Kliknij, aby przejść do galerii zdjęć pokazującej nieprawidłowe parkowanie w polskich miastach

Prawdziwą zmorą, szczególnie dużych osiedli mieszkaniowych jest niszczenie terenów zielonych. Niezależnie od tego, czy auto parkuje na trawie, czy na ziemi, w którą samochodu zamieniły zieleniec, kierowca naraża się na 20-500 zł mandatu.

- Teren zielony to teren zielony bez względu na jego stan. Nawet jeśli wygląda jak klepisko, nie wolno na nim parkować - podkreśla policjant.

Po ubiegłorocznej zmianie taryfikatora punktów karnych surowiej jest traktowane także zajmowanie miejsc dla osób niepełnosprawnych przez nieuprawnionych kierowców. Z tym wykroczeniem policjanci najczęściej spotykają się na osiedlach mieszkaniowych i przed centrami handlowymi. 

- Mandat za to wykroczenie to aż 500 zł i dodatkowo pięć punktów karnych - przypomina naczelnik Trzeciak.

Podkreśla też, że zgodnie z kodeksem drogowym (art. 1. ust. 2.) policja może karać za wykroczenia zagrażające bezpieczeństwu osób oraz niestosowanie się znaków i sygnałów drogowych także poza drogami publicznymi, strefami zamieszkania i strefami ruchu. Nawet jeśli na osiedlu czy przed sklepem nie ma strefy ruchu, a samochód stoi na zakazie zatrzymywania się lub postoju, jego kierowcę może spotkać kara.

Jeśli auto blokuje drogę pożarową, to podczas akcji ratunkowej może zostać odholowane. Warto także pamiętać, że w strefie zamieszkania (oznakowanej znakiem D-40 "strefa zamieszkania") można parkować tylko na miejscach do tego wyznaczonych.

Kliknij, aby przejść do galerii zdjęć pokazującej nieprawidłowe parkowanie w polskich miastach 

O czym informują znaki drogowe, w tym zakaz zatrzymywania się i zakaz postoju?

Podstawowy znak określający miejsca w których można parkować samochody to D-18 "parking", czyli duża, biała litera „P" na niebieskim tle. Często dołączone są do niej dodatkowe tabliczki T-30 określające np. wymagany sposób parkowania (skośnie, prostopadle, równolegle do jezdni) lub lokalizację pasa, na którym można zostawić pojazd. Za ustawienie samochodu w inny sposób, niż pokazany na tabliczce, kierowca raczej nie dostanie mandatu, chyba że auto będzie utrudniało ruch pojazdów lub pieszych, np. gdy kierowca nie zostawi na chodniku przejścia o szerokości 1,5 m.

Kliknij, aby przejść do galerii zdjęć pokazującej nieprawidłowe parkowanie w polskich miastach 

Z kolei podstawowe znaki zabraniające pozostawienia auta to B-35 "zakaz postoju" i B-36 "zakaz zatrzymywania się". Pierwszy z nich to niebieskie koło w czerwonej obwódce, przekreślone jedną linią.

- Za takim znakiem samochodu nie można zaparkować, ale pozwala na zatrzymanie się na czas nie dłuższy niż jedna minuta, np. w celu wysadzenia lub zabrania pasażera – tłumaczy Janusz Trzeciak z rzeszowskiej drogówki.

Zakaz zatrzymywania się wygląda niemal identycznie, ale jego tarczę przecinają dwie krzyżujące się czerwone linie.

- Za tym znakiem nie wolno za nim ani parkować, ani zatrzymywać się – tłumaczy naczelnik Trzeciak.

Kliknij, aby przejść do galerii zdjęć pokazującej nieprawidłowe parkowanie w polskich miastach 

Znaki zakazu postoju i zatrzymywania się obowiązują po tej stronie drogi, po której są ustawione. Jeśli nie ma pod spodem tabliczki "Nie dotyczy chodnika" znaki zakazu obowiązują na jezdni, poboczu i chodniku.

Pod znakiem zakazu zatrzymywania się i postoju mogą być umieszczone tabliczki ze strzałkami (T-25a, b, c i T-26). Strzałka skierowana do góry oznacza, że początek obowiązywania zakazu, strzałka skierowana w dół jego koniec, pionowa strzałka z grotami na obu końcach oznacza kontynuację zakazu, a poziomo to, że zakaz obowiązuje na całym placu.

Zakaz zatrzymywania jest odwoływany przez skrzyżowanie, taki sam znak z tabliczką T-25c (strzałka w dół) i znak zakazu postoju. Znak zakazu postoju jest odwoływany przez skrzyżowanie i taki sam znak z tabliczką T-25c (strzałka w dół).

Inne zakazy dopuszczające postój pod pewnymi warunkami to znaki B-37 i B-38. Wyglądają tak samo jak B-35, ale dodatkowo jest na nich namalowana biała, rzymska cyfra jeden lub dwa. Oznacza to, że pierwszy znak obowiązuje w dni nieparzyste, a drugi w parzyste.

Pod znakiem zakazu zatrzymywania się może być umieszczona także tabliczka T-24, czyli biały prostokąt z rysunkiem czarnego samochodu zapiętego na hol ciężarówki. Informuje, że samochody pozostawione na zakazie mogą być odholowane na koszt właściciela. Auto mogą odholować tylko policjanci lub strażnicy miejscy albo gminni. Służby mogą powziąć takie kroki także w przypadku zaparkowania pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch pojazdów oraz pieszych lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu. Samochody mogą być też odholowane z miejsc dla niepełnosprawnych (gdy stoją tam niezgodnie z prawem).

Kliknij, aby przejść do galerii zdjęć pokazującej nieprawidłowe parkowanie w polskich miastach 

Odholowane auto trafia na płatny parking strzeżony. Opłaty za odholowanie i parkowanie są słone. Ich maksymalną wysokość co roku ustala Minister Finansów - w 2013 r. to 478 zł za odholowanie samochodu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t i 37 zł za dobę postoju auta na parkingu strzeżonym. 

Blokadę na koło także mogą zakładać tylko policjanci lub strażnicy miejscy. Zgodnie z kodeksem drogowym (art. 130a prawa o ruchu drogowym) pojazd może być unieruchomiony przez zastosowanie blokady w przypadku pozostawienia go w miejscu, gdzie jest to zabronione, lecz nie utrudnia to ruchu lub nie zagraża bezpieczeństwu 

Co ważne, w przypadki nieprawidłowego parkowania policjanci zazwyczaj nie nakładają mandatu i punktów za wszystkie wykroczenia łącznie tylko za najpoważniejsze. Mają jednak prawo nałożyć punkty karne za wszystkie wykroczenia i mandat karny na kwotę do 1000 zł.

- Postój lub zatrzymanie na skrzyżowaniu - 300 zł i 1 pkt.
- Parkowanie na zakazie postoju lub zatrzymywania się - 100 zł i 1 pkt.
- Parkowanie na przejściu dla pieszych - 100-300 zł i 1 pkt.
- Parkowanie na trawniku - mandat 20-500 zł, bez punktów
- Parkowanie na miejscu dla niepełnosprawnych - 500 zł - 5 pkt. karnych
- Parkowanie na chodniku bez zostawienia 1,5 metra miejsca dla pieszych - 100 zł i 1 pkt. karny 

Bartosz Gubernat
fot. archiwum