Regeneracja i naprawa wtryskiwaczy w dieslach. Najlepsze układy wtryskowe

Silnik ma tym większą sprawność energetyczną, im wyższe jest ciśnienie wtrysku paliwa. W jednostkach wysokoprężnych wtrysk oleju napędowego do komory spalania dokonuje się pod bardzo wysokim ciśnieniem. Dlatego układ wtryskowy – czyli pompa i wtryskiwacze – jest kluczowym podzespołem tych silników. 

Różny układy wtrysku paliwa w silnikach Diesla

Układy wtryskowe w jednostkach Diesla przez ostatnie dwadzieścia lat przeszły rewolucję technologiczną. Dzięki niej popularne ropniaki nie są już postrzegane jako dymiące zawalidrogi. Stały się oszczędne i szybkie.

Obecnie w silnikach Diesla standardem jest bezpośredni wtrysk paliwa. Najbardziej rozpowszechnionym systemem jest common rail (z ang. wspólna szyna). Układ został opracowany przez Fiata na początku lat 90. XX wieku, ale z powodu wysokich kosztów związanych z wdrożeniem do produkcji patent został odsprzedany Boschowi. Ale pierwszym autem z tym układem była w 1997 roku Alfa Romeo 156 1.9 JTD. 

W układzie common rail paliwo jest gromadzone we wspólnym przewodzie, a następnie rozdzielne pod dużym ciśnieniem do dysz wtryskowych. Zawory w dyszach są otwierane zależnie od prędkości obrotowej silnika. Zapewnia to optymalny skład mieszanki w cylindrach i obniża zużycie paliwa. Tuż przed właściwym wtryskiem paliwa następuje tzw. wtrysk pilotowy, którego zadaniem jest wstępne nagrzanie komory spalania. W ten sposób uzyskano szybszy zapłon paliwa oraz cichszą pracę jednostki napędowej. 

Stosowane są dwa rodzaje układów common rail: z wtryskiwaczami elektromagnetycznymi (tzw. II generacja common rail) i z wtryskiwaczami piezoeletrycznymi (tzw. III generacja). Te drugie są nowocześniejsze, mają mniej ruchomych części i niższą masę. Mają też krótszy czas przełączania i pozwalają na dokładniejsze dawkowanie paliwa. Od 2003 r. stopniowo przechodzi na nie większość producentów. Przy wtryskiwaczach elektromagnetycznych zostały takie marki jak Fiat, Hyundai/KIA, Opel, Renault i Toyota. Wtryskiwacze piezoelektryczne stosują w nowych silnikach m.in. Mercedes, koncern PSA (właściciel Citroena i Peugeota), VW oraz BMW.

Volkswagen oraz marki z nim powiązane (Audi, SEAT, Skoda) jeszcze kilka lat temu korzystały z pompowtryskiwaczy. Chodzi o układ wtryskowy unit-injector-system (UIS). Głównymi elementami są tu pojedyncze pompowtryskiwacze, umieszczone bezpośrednio nad cylindrami. Ich zadaniem jest wytworzenie wysokiego ciśnienia (ponad 2000 bar) oraz wtrysk oleju napędowego.

REKLAMA

Niezawodność układów wtrysku

Mechanicy podkreślają, że wraz z rozwojem układów wtryskowych, spadła ich niezawodność.
- Najmniej awaryjne systemy wtrysku oleju napędowego, to te sprzed kilkudziesięciu czy nawet kilkunastu lat, w których głównym elementem była rozdzielaczowa pompa wtryskowa –  mówi Marcin Geisler z Auto-Diesel-Service z Kobylnicy koło Słupska.

Pośredni wtrysk miały np. Mercedesy W123, popularne beczki. Liczba ruchomych części była tam niewielka i mechanizm działał nawet na podłym paliwie. Minusem było jednak słabe przyspieszenie, hałaśliwa praca silnika i duże zużycie oleju napędowego w porównaniu z dzisiejszymi jednostkami napędowymi.

Nowe konstrukcje – z bezpośrednim wtryskiem – są wolne od tych wad, ale za to dużo bardziej wrażliwe na jakość paliwa. Głównie dlatego układy z wtryskiwaczami elektromagnetycznymi są mniej zawodne niż te z piezoelektrycznymi.
- Są po prostu bardziej odporne na złe paliwo. Piezoelektryczne w zetknięciu z zanieczyszczonym olejem napędowym szybko ulegają awarii  – tłumaczy Geisler.- Jakość oleju napędowego jest jednym z podstawowych czynników wpływających na pracę całego układu. Paliwo zanieczyszczone, nie spełniające norm jest przyczyną kłopotów.

Są też układy z wtryskiwaczami elektromagnetycznymi, które psują się częściej niż pozostałe. Tak jest choćby w Fordach Mondeo III z silnikami 2.0 TDCi 115 i 130 KM i Fordach Focusach I 1.8 TDCi. W obu stosowane były systemy marki Delphi.
- Przyczyną kłopotów jest pompa wtryskowa. Po jej demontażu można zauważyć opiłki metalu, które oczywiście uszkadzają wtryskiwacze - wyjaśnia mechanik.- Trudno stwierdzić, czy ma to wpływ jakość paliwa czy może wadliwa była technologia produkcji tych pomp.

Podobne problemy dotyczą też Renault Megane II z silnikiem 1.5 dCi. Tu też pracuje pompa Delphi, i też znajdujemy opiłki metalu w układzie paliwowym.

Zła sława towarzyszy również dieslom marki Opel, w których pracuje pompa VP44. Silniki te napędzają m.in. Opla Vectrę III 2.0 DTI, Zafirę I 2.0 DTI czy Astrę II 2.0 DTI. Jak mówi Giesler, przy przebiegu ok. 200 tys. km pompa ulega zatarciu i konieczna jest jej regeneracja.

Z kolei w silnikach HDi, produkowanych przez francuski koncern PSA i stosowanych w Citroenach, Peugeotach, a od 2007 r. także w Fordach, są problemy z dostępem do oryginalnych części zamiennych, czyli wtryskiwaczy marki Siemens.
- Wadliwy wtryskiwacz można zastąpić używanym, ale nie polecam tego rozwiązania, mimo że jest tańsze – zaznacza mechanik. 

REKLAMA

Ceny napraw

Koszt naprawy układu wtryskowego zależy od typu wtryskiwaczy. Naprawa tych elektromagnetycznych kosztuje ok. 500 zł za sztukę wraz z robocizną i polega na wymianie poszczególnych elementów wtryskiwacza.

- To cena przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych. W przypadku tak precyzyjnych urządzeń jak wtryskiwacz, lepiej nie korzystać z zamienników – podkreśla Marcin Geisler.

W przypadku układów Denso, stosowanych w silnikach Toyoty, trzeba więc wymienić cały wtryskiwacz, bo na rynku nie ma jego oryginalnych elementów składowych.

Wtryskiwacze piezoelektryczne można tylko wymieniać w całości. Kosztuje to 1500 zł za sztukę wraz z robocizną.

- Wtryskiwacze piezoelektryczne to stosunkowo nowe podzespoły i ich producenci jeszcze chronią swój patent. Ale tak samo było kiedyś z wtryskiwaczami elektromagnetycznymi, zatem za jakiś czas ceny napraw piezoeletrycznych pewnie spadną – przypuszcza nasz rozmówca. 

Czyszczenie układu wtryskowego, czyli profilaktyka

Aby uniknąć problemów z układem wtryskowym, trzeba go regularnie czyścić specjalnymi preparatami.

- Warto to robić raz w roku, na przykład przy wymianie oleju silnikowego i filtrów – radzi mechanik.

Koszt takiej usługi to ok. 350 zł. 

Wojciech Frelichowski