Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Silnik w aucie. Uwaga. To zjawisko może zniszczyć jednostkę napędową

Jacek Wasilewski
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Injection), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.Fot. NewsPress
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Injection), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.Fot. NewsPress
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem. Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Ignition), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.

Przypomnijmy czym jest spalanie stukowe w silniku o zapłonie iskrowym.

Podczas prawidłowego procesu spalania, przed samym końcem suwu sprężania (kąt wyprzedzenia zapłonu) mieszanka paliwowo-powietrzna zapala się od iskry świecy i płomień rozprzestrzenia się przez całą komorę spalania ze stałą prędkością około 30-60 m/s. Powstają gazy spalinowe, co powoduje wzrost ciśnienia w cylindrze do ponad 60 kG/cm2, wywołując zwrotny ruch tłoka.

LSPI. Spalanie stukowe

Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.
Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Injection), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.

Fot. NewsPress

Podczas spalania stukowego, iskra zapala mieszankę w pobliżu świecy, co powoduje jednoczesne sprężenie pozostałej mieszanki. Wzrost ciśnienia i podwyższona temperatura wywołuje samozapłon i gwałtowne spalenie mieszanki w przeciwległym końcu komory. Ma to charakter detonacyjnej reakcji łańcuchowej, czego wynikiem jest znacznie większa prędkość spalania, przekraczająca 1000 m/s. Wywołuje to charakterystyczny stukot, czasem wrażenie metalicznego dzwonienia. Powyższy proces znacznie obciąża termicznie oraz mechanicznie tłoki, zawory, korbowód i inne elementy. Ostatecznie ignorowanie spalania stukowego doprowadza do konieczności naprawy głównej silnika.

Już w latach osiemdziesiątych inżynierowie poradzili sobie z tym szkodliwym zjawiskiem, montując piezoelektryczny czujnik spalania stukowego. Dzięki niemu komputer sterujący jest w stanie wykryć to niebezpieczne zjawisko i w czasie rzeczywistym dobrać kąt wyprzedzenia zapłonu, co w większości przypadków eliminuje omawiany problem.

Dziś jednak zjawisko spalania stukowego powraca i to w bardzo niebezpiecznej formie przedwczesnego zapłonu, przy niskich prędkościach obrotowych.
Przeanalizujmy, jak postęp technologiczny spowodował powrót znanych i niemal zapomnianych w motoryzacji zagrożeń.

LSPI. Downsizing

Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.
Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Injection), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.

Fot. Jacek Wasilewski

Wraz z wymogami ekologicznymi, narzuconymi przez instytucje międzynarodowe, producenci samochodów zaczęli zmniejszać pojemność silników o zapłonie iskrowym i na szeroką skalę stosować turbodoładowanie. Emisja CO2 i spalanie faktycznie uległy redukcji, moc i moment obrotowy z jednostki pojemności wzrósł, kultura pracy pozostała zadowalająca. Wbrew obiegowej opinii, jak pokazuje przykład pierwszych litrowych silników Forda, trwałość małolitrażowych jednostek również nie pozostawia wiele do życzenia. Wydaje się, że rozwiązanie nie ma wielu wad.

Z czasem jednak, w niektórych egzemplarzach silników różnych producentów, zaczęły pojawiać się dziwne, poważne usterki tłoków – uszkodzone pierścienie, pęknięte półki lub nawet pęknięcia całego tłoka. Problem, ze względu na nieregularność występowania, okazał się trudny do zdiagnozowania. Jedynym objawem jaki może zaobserwować kierowca jest nieprzyjemny, nieregularnie pojawiający się, głośny stukot spod maski, występujący tylko na wolnych obrotach. Producenci samochodów nadal analizują problem, ale już teraz wiemy, że za zjawiskiem LSPI stoi kilka czynników.

Podobnie jak w klasycznym spalaniu stukowym, jedną z przyczyn może być paliwo o liczbie oktanowej niższej niż zaleca producent. Drugim czynnikiem sprzyjającym przedwczesnemu zapłonowi jest nagromadzenie się nagaru w komorze spalania. Duże ciśnienie i temperatura panujące w cylindrze powoduje, że cząsteczki nagaru mogą ulec samozapłonowi. Kolejnym, prawdopodobnie najistotniejszym czynnikiem jest zjawisko zmywania filmu olejowego ze ścianek cylindra. W wyniku bezpośredniego wtrysku paliwa, powstająca w cylindrze benzynowa mgiełka, powoduje skraplanie się filmu olejowego na denku tłoka. Podczas suwu sprężania, duże ciśnienie i temperatura, mogą wywołać niekontrolowany samozapłon, jeszcze przed pojawieniem się iskry zapłonowej. Proces, sam w sobie gwałtowny, jest jeszcze potęgowany przez właściwy zapłon (iskra w górnej części cylindra), co potęguje ciśnienie i gwałtowność całego zjawiska.

Po poznaniu natury procesu, rodzi się pytanie czy możemy skutecznie przeciwdziałać LSPI w nowoczesnych silnikach, o małych pojemnościach i względnie dużej mocy?

LSPI. Jak przeciwdziałać?

Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.
Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Injection), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.

Fot. Jacek Wasilewski

Po pierwsze, należy stosować się do zaleceń producenta, wskazujących minimalną liczbę oktanową stosowanej benzyny. Jeśli producent zaleca paliwo 98 oktanowe, takie należy bezwzględnie stosować. Pozorne oszczędności szybko zemszczą się koniecznością naprawy głównej, zaraz po pierwszych kilku seriach przedwczesnych zapłonów. Benzynę należy tankować tylko na pewnych stacjach. Stosowanie benzyny niepewnego pochodzenia, zwiększa ryzyko, że paliwo nie trzyma założonej liczby oktanowej.

Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym
Zjawisko LSPI jest w motoryzacji względnie nowym pojęciem.
Jest to pochodna spalania stukowego, z którym motoryzacja ostatecznie uporała się wraz z technologicznym rozwojem silników spalinowych o zapłonie iskrowym. Paradoksalnie rozwój technologiczny, a konkretnie downsizing, spowodował, że spalanie stukowe wróciło i to w bardzo niebezpiecznej formie zjawiska LSPI (Low-Speed Pre-Injection), co w wolnym tłumaczeniu oznacza przedwczesny zapłon przy niskich prędkościach obrotowych silnika.

Fot. Archiwum

Kolejną sprawą jest regularna wymiana oleju, w interwałach nie większych niż 10-15 tys. kilometrów. Co więcej, producenci oleju przystosowali już swoje produkty, próbując przeciwdziałać zjawisku LSPI. Na rynku możemy spotkać oleje, które w specyfikacji obiecują przeciwdziałać zjawisku przedwczesnego zapłonu. W wyniku badań laboratoryjnych stwierdzono, że sprzyja temu wyeliminowanie z oleju cząsteczek wapnia. Zastąpienie go innymi związkami chemicznymi faktycznie obniżyło ryzyko występowania opisywanego problemu. Dlatego posiadając małolitrażowy, wysilony silnik, powinniśmy sięgnąć po olej zapobiegający LSPI, zachowując jednocześnie wskazaną przez producenta samochodu specyfikację SAE i API.

OLEJE SILNIKOWE W DOBRYCH CENACH

Materiały promocyjne partnera

Jak niemal każdy artykuł z cyklu „porady motoryzacyjne” zakończę stwierdzeniem – lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego posiadając mocny silnik małolitrażowy, zwracaj szczególną uwagę drogi Czytelniku na stosowane paliwo, olej i jego interwał wymiany.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Droga księżycowa w Gdyni, czyli Marszewska Góra

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na motofakty.pl Motofakty