Toyota bZ4X. Pierwszy "elektryk" Toyoty

Jakość i możliwości bZ4X opierają się na 25-letnim doświadczeniu Toyoty w produkcji zelektryfikowanych samochodów. Nie jest to adaptacja już istniejącego modelu, lecz pojazd zaprojektowany zupełnie od początku i pierwszy model z linii bZ oparty na przeznaczonej specjalnie dla BEV platformie e-TNGA. W platformie tej baterie zostały zamontowane płasko jako integralna część podłogi. W ten sposób uzyskano bardzo sztywną i odporną konstrukcję o nisko położonym środku ciężkości, co ma istotny wpływ na pewność prowadzenia i dynamikę jazdy. Modułowa architektura e-TNGA pozwala łatwo dostosowywać platformę do różnych wielkości samochodów o różnych typach nadwozia.

Nowa elektryczna Toyota jest dostępna z napędem na przód lub na cztery koła. Wersja FWD ma montowany z przodu elektryczny silnik o mocy 204 KM i 265 Nm momentu obrotowego. bZ4X AWD o mocy 218 KM jest napędzany dwoma 109-konnymi silnikami elektrycznymi przy przedniej i tylnej osi i dysponuje 336 Nm maksymalnego momentu obrotowego. Wiodące w swojej klasie możliwości terenowe to efekt zastosowania systemu AWD z trybem X-MODE, który zapewnia bezpieczną, stabilną jazdę w błocie i śniegu.

Bateria litowo-jonowa o pojemności 71,4 kWh jest złożona z 96 ogniw chłodzonych cieczą i nieustannie monitorowanych pod kątem nieprawidłowości i zużycia. Pewność Toyoty co do jakości baterii trakcyjnej znajduje odzwierciedlenie w gwarancji fabrycznej na 8 lat lub 160 000 kilometrów przebiegu. Program Extended Battery Care zapewnia ochronę do 10 lat i 1 miliona kilometrów pod warunkiem dokonywania corocznego przeglądu baterii.

Zasięg samochodu w cyklu mieszanym wg WLTP wynosi 516 km dla odmiany FWD i 470 km dla wersji AWD. Podłączenie do szybkiej ładowarki pozwala naładować baterię do 80% w 30 minut, przy przeciętnej temperaturze powietrza. Początkowo samochód będzie dostępny z ładowarką pokładową o mocy 6,6 kW. Od końca 2022 roku w samochodach będą montowane ładowarki 11 kW, które zapewnią szybsze ładowanie.

W nazwie modelu litery bZ oznaczają Beyond Zero, liczba 4 odnosi się do segmentu (4 to samochód średniej wielkości), zaś za znakiem X kryje się rodzaj nadwozia SUV/crossover.

Samochód ma bardzo duży rozstaw osi, który wynosi 2 850 mm, czyli aż o 160 mm więcej niż w modelu RAV4. Dzięki temu przestrzeń w kabinie jest duża, a bagażnik pojemny. Pasażerowie tylnej kanapy siedzą metr za przednimi fotelami, podłoga jest płaska, a przestrzeń na nogi porównywalna z autami o segment większymi.

Przestrzeń bagażową można łatwo dostosować do swoich potrzeb. Podłoga bagażnika jest podwójna, a umieszczenie jej w dolnym położeniu może dodać aż 71 mm wysokości, by ułatwić przewóz wyższych przedmiotów. Pojemność bagażnika wynosi 452 l z rozłożonymi tylnymi fotelami i podłogą w dolnym położeniu. To wystarczająco duża przestrzeń, by pomieścić trzy duże walizki o pojemności 82 l każda lub dwa rowery górskie. Tylne fotele są składane i dzielone w proporcjach 60:40 i mają funkcję rozkładania. Pod podłogą bagażnika jest przestrzeń na kable do ładowania i trójkąt ostrzegawczy, a także zmieści się tam roleta bagażnika.

Toyota bZ4X z napędem na przód ma silnik o mocy 150 kW, który wytwarza 204 KM i ma 266 Nm momentu obrotowego. Auto rozpędza się od 0 do 100 km/h w 7,5 sekundy, a prędkość maksymalna wynosi 160 km/h.

W Toyocie bZ4X z napędem na cztery koła zamontowano dwa silniki – przedni i tylny, każdy o mocy 80 kW. Łączna moc układu wynosi 218 KM, maksymalny moment obrotowy to 337 Nm, a przyspieszenie od 0 do 100 km/h zajmuje 6,9 sekundy. Komputer steruje pracą obu silników, by zużycie energii było optymalne. Na przykład, gdy potrzebna jest tylko niewielka siła napędowa, wykorzystywany jest wyłącznie przedni silnik.

Toyota bZ4X wykorzystuje układ e-Axle, który łączy przekładnię, silnik i inwerter w jeden zespół. Kompaktowe wymiary i niska masa ułatwiły osiągnięcie krótkich zwisów, nisko położonego środka ciężkości, a także dużej przestrzeni w kabinie. bZ4X jest pierwszym modelem Toyoty wykorzystującym e-Axle, który oparto na 25-latach doświadczeń w produkcji napędów do aut hybrydowych i hybryd typu plug-in.

Toyota zastosowała wiele rozwiązań, by ograniczyć straty mocy silnika i inwertera w tym m.in. wykorzystano mniejszego stojana oraz wirnik o dużej prędkości i wysokiej wydajności, a w przekładni pracuje olej o niskiej lepkości. Przekładnia ma prostą, trzyosiową konstrukcję, a za dobrą trakcję w jeździe po prostej odpowiadają prawa i lewa półoś o tej samej długości oraz mechanizm różnicowy.

Przedni układ e-Axle zawiera moduł ESU (Electricity Supply Unit), który odpowiada za przetwarzanie mocy. Zastosowanie jednego urządzenia oszczędza przestrzeń i zmniejsza masę. Użyte w poprzednich elektrycznych modelach Toyoty takie elementy jak skrzynka rozdzielcza i przekaźnik prądu stałego zostały umieszczone w module ESU, dzięki czemu bateria trakcyjna ma płaską konstrukcję, co przełożyło się na płaską podłogę w kabinie.

Jednostka sterująca silnikiem (ECU) została umieszczona bliżej silnika, dzięki czemu szybciej wykrywany jest poślizg kół. Pozwala to na przekazanie precyzyjnej i optymalnej mocy na wskazane koło.

Wysoka sprawność silnika elektrycznego pozwala na wysoki poziom odzyskiwania energii. Gdy kierowca zdejmie nogę z pedału gazu, auto zwalnia z siłą 0,15 G w naturalny sposób. W trakcie jazdy około 80% zwalniania odbywa się z wykorzystaniem silnika elektrycznego.

Nowy napęd na cztery koła Toyota opracowała we współpracy z Subaru, wykorzystując doświadczenia obu firm z tej dziedziny. To przełomowe rozwiązanie wśród aut elektrycznych. bZ4X będzie pierwszym elektrycznym SUV-em o prawdziwych zdolnościach terenowych.

Kierowca może wybrać różne tryby pracy systemu XMODE, by dopasować je do jazdy po śniegu i błocie, w głębokim śniegu i błocie (do 20 km/h) oraz w bardzo trudnych warunkach (do 10 km/h) z wykorzystaniem funkcji Grip Control.

XMODE z funkcją Grip Control pozwala kierowcy skupić się na kierowaniu. To system dobierze odpowiednią prędkość podczas podjazdu pod wzniesienie, zjazdu lub jazdy po prostej. Podczas jazdy w dół kierowca może skorzystać także z systemu wspomagającego zjazd ze wzniesienia (DAC).

Bateria litowo-jonowa o wysokiej gęstości ma 96 ogniw i napięcie znamionowe wynoszące 355,2 V. Jej pojemność to 71,4 kWh. Bateria może pracować w temperaturach od -30 do +60 stopni Celsjusza.

Europejskie wersje bZ4X zostały przystosowane do ładowania baterii w bardzo niskich temperaturach. Akumulator może być naładowany przy pomocy szybkiego złącza w sposób bezpieczny i bez ryzyka zmniejszenia wydajności. Uzupełnienie do 80% naładowania potrwa około 30 minut z wykorzystaniem ładowarki o mocy 150 kW (CCS2). Naładowanie baterii do 100% z wykorzystaniem gniazda 230 V/32 A zajmie około 9,5 godziny. Od czwartego kwartału 2022 roku bZ4X oferowany będzie z trójfazową ładowarką pokładową o mocy 11 kW, która zastąpi układ o mocy 6,6 kW.

Zasięg zmierzony zgodnie z normą WLTP potwierdza, że bZ4X będzie w stanie pokonywać długie dystanse. Auto w wersji z napędem na przód z baterią naładowaną do pełna ma zasięg do 516 km i wydajność na poziomie 143,2 Wh/km (7 km/kW). Wersja z napędem na cztery koła pokona do 470 km przy 158 Wh/km (6,3 km/kW).

Dach z panelami fotowoltaicznymi
Toyota bZ4X może być wyposażona w opcjonalny dach z panelami fotowoltaicznymi. Pozwala ona na pobieranie energii ze słońca, która może wydłużyć zasięg lub zasilać urządzenia pokładowe poprzez jednostkę ECU zamontowaną pod tylnymi siedzeniami. Toyota szacuje, że w słonecznym klimacie wykorzystanie dachu solarnego pozwoli na przejechanie dodatkowych 1800 km w ciągu roku, czyli 11,7 km dziennie (to energia równa 140 cyklom ładowania telefonu).

Gdy samochód jest zaparkowany, a zapłon wyłączony, energia z dachu z panelami fotowoltaicznymi przekazywana jest do akumulatora trakcyjnego, zwiększając zasięg auta i pozwalając na wykorzystanie energii do innych celów. Gdy auto się porusza, energia z dachu solarnego służy do zasilania urządzeń pokładowych, a przez to zmniejsza obciążenie głównej baterii.

Zasięg jest jednym z najważniejszych czynników dla klientów samochodów elektrycznych, a Toyota wykorzystała swoje 25-letnie doświadczenie w produkcji baterii o dużych pojemnościach, by bZ4X dawał poczucie spokoju pod względem dystansu jaki może pokonać, ale też by zagwarantować wieloletnią wydajność.

bZ4X został skonstruowany zgodnie z filozofią e-TNGA, która zapewnia wysoką sztywność konstrukcji oraz niskie położenie środka ciężkości, dzięki czemu auto prowadzi się stabilnie, dynamicznie i pewnie. Zastosowano wiele rozwiązań, które dodatkowo poprawiają te właściwości, jak np. zastosowanie wzmocnionej przedniej ramy w okolicy chłodnicy pozwoliło zredukować masę, zmniejszyło moment inercji i poprawiło jazdę w zakręcie. Z przodu udało się ograniczyć masę także poprzez zastosowanie aluminiowych belek poprzecznych, a wykorzystanie stali o wysokiej wytrzymałości na rozciąganie zapewnia doskonałą sztywność i odporność na uderzenia.

Tylna rama obejmuje konstrukcję z podwójnym pierścieniem i wspornik tylnego słupka, co zapewnia dobrą przestrzeń ładunkową, a jednocześnie ma wysoką sztywność, która pomaga wytrzymać siły uderzenia z wielu kierunków. Nowa, zintegrowana sekcja przedniego słupka jest o 15% cieńsza niż w pojazdach o porównywalnej masie, ale została zaprojektowana tak, aby wytrzymać siły wynikające z wielokierunkowych uderzeń.

Bateria została zabezpieczona na wypadek zderzenia czołowego, bocznego lub tylnego, a aluminiowa osłona chroni od spodu podczas jazdy w trudnym terenie.

Z przodu w bZ4X wykorzystano kolumny MacPhersona, a z tyłu zawieszenie z podwójnymi wahaczami. Zarówno z przodu jak i z tyłu zastosowano rozpórki. Celem było stworzenie komfortowego i przewidywalnego układu jezdnego, który zgodnie z założeniami filozofii e-TNGA gwarantuje bezpieczne i pewne prowadzenie.

Sterowany elektronicznie układ hamulcowy wykorzystuje wentylowane tarcze hamulcowe z przodu i z tyłu, a jego praca została skalibrowana tak, by uzyskać odpowiedni balans między efektywnością a sztywnością. Elektryczny hamulec postojowy jest wyposażeniem standardowym.

Klasyczny układ kierowniczy z elektrycznym wspomaganiem dopasowuje poziom asysty do prędkości. W 2023 roku bZ4X będzie dostępny z opcjonalnym systemem One Motion Grip i układem kierowniczym steer-by-wire.

W zależności od wersji wyposażenia bZ4X ma 18-calowe felgi aluminiowe z oponami w rozmiarze 235/60R18 lub 20-calowe z oponami w rozmiarze 235/50R20. 18-calowe czarno-szare felgi zostały zaprojektowane pod kątem optymalnych właściwości aerodynamicznych, a także zapewniają dodatkowe chłodzenie hamulcom. 20-calowe koła mają pięć podwójnych ramion oraz kontrastujące czarno-srebrne wykończenie.

Deska rozdzielcza jest smukła i niżej położona, co daje poczucie większej przestrzeni, a kierowca ma lepszą widoczność. Było to możliwe za sprawą nowego układu klimatyzacji, który jest o 30% mniejszy od systemu stosowanego do tej pory.

Zgodnie z zasadą „ręce są na kierownicy, a oczy patrzą na drogę” zaprojektowano nowy, 7-calowy wyświetlacz na tablicy wskaźników, który znajduje się blisko linii wzroku kierowcy, ponad kierownicą. Do odczytania najważniejszych informacji wystarczy tylko rzut oka.

Konsola środkowa oferuje w sumie aż 20 litrów dodatkowej przestrzeni do przechowywania przedmiotów. Otwarta przestrzeń pod konsolą zmieści torebkę lub buty, a w schowkach zmieszczą się większe butelki, smartfony czy nawet tablety. Miejsce do przechowywania smartfona ma przeźroczystą pokrywę, dzięki czemu żadne powiadomienie nie umknie uwadze.

W zależności od wersji wyposażenia Toyota bZ4X ma 8- lub 12-calowy, dotykowy ekran systemu multimediów Toyota Smart Connect, który oferuje zaawansowane możliwości, w tym ulepszonego asystenta rozpoznawania głosu do sterowania wybranymi funkcjami auta w tym m.in. klimatyzacją i szybami.

Kierowca może także skorzystać z dodatkowych funkcji za pośrednictwem aplikacji MyT. Właściciele bZ4X dostaną dostęp do największej sieci punktów ładowania samochodów elektrycznych. Zgodnie z koncepcją Kanzen, która gwarantuje kierowcy spokój i komfort, klient może zarejestrować się w usłudze, wybrać najlepszą dla siebie taryfę, a następnie znaleźć odpowiednią stację do ładowania i uiścić opłatę automatycznie. Przy pomocy aplikacji można też sprawdzić aktualny stan danej stacji ładowania.

Przy pomocy funkcji „Znajdź mój samochód” w aplikacji MyT można wyznaczyć trasę do zaparkowanego auta. Istnieje też możliwość wcześniejszego wysłania zaplanowanej trasy do systemu nawigacji, a także wyznaczenia trasy z miejsca parkingowego do punktu docelowego. Przy pomocy aplikacji można także analizować styl jazdy, poziom naładowania baterii, sprawdzić, kiedy jest zaplanowany przegląd czy uruchomić światła awaryjne.

Samochód można też zdalnie zamknąć i otworzyć oraz sprawdzić, czy okna i dach są zamknięte, światła wyłączone, a nawet czy kluczyk został we wnętrzu auta.

W bZ4X tradycyjną dźwignię zmiany biegów zastąpiono pokrętłem – w lewo, by włączyć bieg wsteczny, w prawo by jechać do przodu. Przycisk z pozycją “P” znajduje się bezpośrednio nad pokrętłem.

Przestrzeń nóg z przodu, konsola centralna, boczki drzwi, klamki oraz bagażnik mają podświetlenie LED. W wyższych wersjach wyposażenia także przestrzeń na nogi z tyłu jest podświetlana, fotel kierowcy ma elektryczną regulację, a oba fotele przednie są podgrzewane i wentylowane. W zależności od wersji tapicerka jest materiałowa, materiałowa z elementami skóry syntetycznej lub skórzana (w kolorze jasnym lub ciemnym).

Toyota bZ4X. Dane techniczne:

NAPĘD	FWD	AWD
Typ	Synchroniczny silnik elektryczny AC
Łączna moc (KM / kW)	204 / 150	218 / 160
Moc przedniego silnika (KM / kW)	204 / 150	109 / 80
Moc tylnego silnika (KM / kW)	brak	109 / 80
Moment obrotowy (Nm)	266	337
BATERIA
Rodzaj	Litowo-jonowa
Liczba ogniw	96
Napięcie znamionowe (V)	355
Pojemność (kWh)	71,4
OSIĄGI	FWD	AWD
Maksymalna prędkość (km/h)	160	160
Przyspieszenie 0-100 km/h (s)	7,5	6,9
Typ hamulców (przód i tył)	Wentylowane tarcze
ZUŻYCIE ENERGII (Wh/100 km)	FWD	AWD
WLTP	od 1,43	od 1,59
ZASIĘG (km)	FWD	AWD
WLTP (koła 18”)	516	470
WLTP (koła 20”)	436	411
WYMIARY NADWOZIA
Długość (mm)	4 690
Szerokość (mm)	1 860
Wysokość (mm)	1 650
Rozstaw osi (mm)	2 850
Rozstaw kół – przód / tył (mm)	1 600 / 1 610
Minimalny prześwit (mm)	177 (z 1 pasażerem)
Promień skrętu kół / nadwozia (mm)	5,6 / 6,1
Rozmiar opon (18” / 20”)	235/60R18 / 235/50R20
Wielkość kół (18” / 20”)	18x7,5 / 20x7,5
WYMIARY WNĘTRZA (mm)
Długość	1 940
Szerokość	1 515
Wysokość	1 160 (1 145 z dachem panoramicznym)
BAGAŻNIK (VDA) (cm3)
Pojemność (razem ze schowkiem pod podłogą)	452 (441 z subwooferem)
Pojemność (ze złożoną tylną kanapą do linii dachu)	Dane do potwierdzenia w późniejszym terminie
MASA (kg)	FWD	AWD
Masa przyczepy	750	750
Masa własna pojazdu	1 895-1 980	1 985 – 2 065
Całkowita masa pojazdu	2 465	2 550