Jazda w mieście może być bezpieczniejsza i bardziej efektywna

Celem projektu, współfinansowanego przez niemiecki rząd, jest zapewnienie kierowcom samochodów osobowych lub

pojazdów użytkowych długofalowego wsparcia dostosowanego do specyfiki jazdy w miastach. Trzydziestu jeden partnerów z branży motoryzacyjnej, firmy produkujące urządzenia elektroniczne i oprogramowanie, a także instytuty badawcze i lokalne władze – wszyscy oni pracują nad inteligentnymi układami wspomagania oraz kooperacyjnymi systemami zarządzania ruchem.

Dotychczasowe wyniki i wnioski zostały dziś przedstawione podczas śródokresowego przeglądu UR:BAN w Deutsche Zentrum für Luft – und Raumfahrt e.V. (DLR – Niemieckie Centrum Lotnictwa i Kosmonautyki) w Braunschweig (Niemcy).

Projekt badawczy UR:BAN, którego zakończenie zaplanowano na rok 2016, opiera się na trzech filarach: wsparcie kognitywne, sieciowy system ruchu drogowego oraz czynniki ludzkie w ruchu drogowym. „Firma Opel jest partnerem uczestniczącym w pracach dotyczących wszystkich trzech filarów” – wyjaśnia Michael F. Ableson, członek zarządu oraz wiceprezes GM Europe ds. inżynierii. „Najważniejszy jest zawsze człowiek. Zespoły inżynierów, fizyków oraz specjalistów w zakresie psychologii transportu prowadzą badania dotyczące rozwiązań wspomagających kierowców w trudnych sytuacjach, inteligentnej synchronizacji pojazdów i infrastruktury, zachowania kierowców oraz interakcji człowiek–maszyna dostosowanej do specyfiki miejskiego ruchu”.

Wspomaganie kognitywne – unikanie kolizji za pomocą omijania i hamowania
Specyfika ruchu miejskiego sprzyja występowaniu sytuacji, w których kierowca może mieć trudności z odpowiednio szybką reakcją. Tego właśnie problemu dotyczy jeden z projektów cząstkowych – „Unikanie kolizji za pomocą omijania i hamowania”. Zespół Opla pracuje nad zaawansowanym systemem wspomagania kierowcy, który pozwoli wykorzystać dodatkową przestrzeń na drodze (zyskaną dzięki odpowiedniemu skręceniu kierownicy) do wykonania dodatkowego manewru omijania – odpowiednio do sytuacji. Zadaniem systemu jest pomoc w uniknięciu kolizji z pojazdami i pieszymi w ruchu miejskim.

Podczas przeglądu śródokresowego Opel zaprezentuje samochód demonstracyjny wyposażony w zaawansowaną kamerę i radar, a także zmodyfikowany układ hamulcowy i układ kierowniczy pozwalający na interwencję i przejęcie kontroli nad pojazdem. Uwzględnienie reakcji kierowcy stanowi istotne kryterium w procesie optymalizacji strategii interwencji. Ponadto w pojeździe demonstracyjnym Opel wykorzysta najnowsze osiągnięcia dotyczące interakcji człowiek–maszyna i wykrywania intencji kierowcy.

Oparty na sieci system ruchu ulicznego – inteligentne skrzyżowanie
I

nformacje przesyłane do pojazdu (przez sieć Wi-Fi) z infrastruktury zarządzania ruchem ulicznym oraz innych pojazdów mogą ułatwić wygenerowanie zaleceń dotyczących jazdy na skrzyżowaniach, które są przekazywane kierowcy w ramach intuicyjnej interakcji człowiek–maszyna. Dzięki temu kierowca może wjechać na skrzyżowanie w sposób komfortowy, bezpieczny oraz energooszczędny. Zwiększa się również prawdopodobieństwo, że uda mu się przejechać je bez zatrzymywania. Ta optymalizacja oraz dalsze rozwiązania technologiczne „car-to-X” z myślą o jeździe w środowisku miejskim są prezentowane w ramach projektu UR:BAN.

Realizując tę część projektu, Opel opiera się na wieloletnich doświadczeniach w zakresie komunikacji „car-to-X”, których potwierdzeniem są liczne działania, takie jak przeprowadzony z powodzeniem test terenowy SIM-TD. Oparty na sieci system ruchu ulicznego i programy wspomagające pozwolą w przyszłości zastąpić prostą wymianę informacji wspólnym, skoordynowanym działaniem wszystkich odpowiednich uczestników ruchu.

Czynniki ludzkie w ruchu ulicznym – interakcja człowiek–maszyna (HMI) dostosowana do specyfiki miejskiego ruchu

W ramach projektu UR:BAN zespół Opla pracuje nad poprawą systemów technicznych. Informacje zgromadzone przez nowe systemy techniczne mogą jednak poprawić sposób jazdy i bezpieczeństwo tylko wtedy, gdy kierowcy wiedzą, w jaki sposób korzystać z uzyskanych w ten sposób danych i jak prawidłowo reagować. Głównym aspektem projektu cząstkowego „Interakcja człowiek–maszyna” (HMI) jest więc sposób, w jaki ludzie reagują na działanie systemów wspomagania kierowcy. Na pierwszym planie jest praca zespołowa przedstawicieli różnych dziedzin – psychologów, inżynierów i fizyków – wspólnie pracujących nad rozwojem i wdrożeniem nowych elementów technologii umożliwiających komunikację z kierowcą.

Istotne kwestie, którym poświecono uwagę, dotyczą informacji potrzebnych kierowcom do realizacji strategii jazdy lub form reprezentacji, które motywują kierowców do korzystania z systemu, a także sposobu unikania rozproszenia uwagi kierowcy. Specjaliści badają wpływ systemów wspomagania w różnych symulatorach oraz w ruchu ulicznym w kontrolowanych warunkach.

Ocena obiektywnych i subiektywnych danych stanowi podstawę oceny sposobu zaprojektowania i działania systemu. Systemy wspomagania, które w sposób optymalny pomagają kierowcy podczas jazdy, są następnie integrowane w ścisłej współpracy z innymi częściami projektu.

Czynniki ludzkie w ruchu ulicznym – przewidywanie zachowań i rozpoznawanie zamiarów
Dzięki analizie zachowań kierowcy możliwa będzie optymalizacja systemu ostrzegania za pośrednictwem interfejsu człowiek–maszyna będącego elementem systemów wspomagania. Celem firmy Opel w projekcie cząstkowym „Przewidywanie zachowań i rozpoznawanie zamiarów" jest więc opracowanie algorytmu umożliwiającego wykrywanie zamiarów kierowcy za pomocą standardowych czujników pojazdu. Pozwala to przewidzieć zachowanie kierowcy w trudnych sytuacjach podczas jazdy.

Taki algorytm powinien przewidzieć (na wczesnym etapie) przyszłe manewry omijania lub sytuacje wymagające awaryjnego hamowania. Z obszernych danych zgromadzonych podczas testów wynika, że u wszystkich kierowców przed rozpoczęciem poszczególnych manewrów można zaobserwować określone wzorce zachowań wpływających na pozycję pojazdu w kierunkach równoległych do osi wzdłużnej i poprzecznej. Ponad 50 wolontariuszy pokonało wyznaczoną trasę (w kontrolowanych warunkach). Musieli zmierzyć się z nieoczekiwanymi sytuacjami wymuszającymi odpowiednie manewry.

Zespół Opla oczekuje, że na podstawie przeprowadzonych testów uda się przewidzieć, czy kierowca zdoła poradzić sobie w sytuacji awaryjnej dzięki zmianie kierunku jazdy bądź hamowaniu. Informacje te mogą pomóc w dostosowaniu odpowiednich sposobów ostrzegania i interwencji, które będą przydatne podczas realizacji projektu cząstkowego „Unikanie kolizji za pomocą omijania i hamowania". Jeśli system stwierdzi, że kierowcy uda się samodzielnie wybrnąć z trudnej sytuacji, może opóźnić lub powstrzymać wyświetlenie ostrzeżenia.