Lepiej, ale gorzej

Wrzesień był drugim z rzędu miesiącem tego roku, w którym sprzedaż nowych samochodów osobowych w Polsce nie przekroczyła 21 tys. egzemplarzy.

Według danych firmy Samar w ubiegłym miesiącu nabywców znalazło o 283 auta osobowe więcej, niż w sierpniu. Łączna sprzedaż od stycznia do końca września wyniosła 255 655 sztuk i jest o 0,5 proc. większa niż w analogicznym okresie 2003 r. Biorąc jednak pod uwagę ok. 3 tys. samochodów reeksportowanych do krajów UE nastąpił spadek zainteresowania nowymi autami osobowymi o ok. 0,7 proc. Oznacza to, że sprzedaż od stycznia do końca września na rynek polski jest mniejsza, niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Prognoza sprzedaży samochodów nowych na kolejne miesiące bieżącego roku nie jest optymistyczna. Ostateczny rezultat będzie w dużym stopniu zależał od działań rządu, przewidywanego terminu wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących podatku akcyzowego oraz przyjętego sposobu naliczania nowego podatku.

Ważnym czynnikiem kształtującym wielkość sprzedaży są ceny. Trwający od kilku miesięcy proces. Tzw. harmonizacji cen jest wciąż kontynuowany. Mimo, że w Polsce ceny sprzedaży brutto wzrosły w ciągu 12 miesięcy o 6,9 proc. (na koniec sierpnia b.r.), to wciąż są one najniższe w Europie. Dotyczy to szczególnie cen samochodów z najpopularniejszych segmentów na polskim rynku - mini, mini plus, małych, aut klasy niższej średniej. Tempo wzrostu cen w ostatnim czasie znacznie zmalało. Od momentu wejścia Polski do UE ceny zwiększyły się średnio o 2 proc. Obserwowany spadek dynamiki to efekt umacniania się złotego oraz pogarszających się wyników sprzedaży poszczególnych marek.

Rozważając przyczyny spadku sprzedaży, nie można również zapomnieć o zmianach w przepisach dotyczących podatku VAT, które w znacznym stopniu ograniczyły ofertę dla firm. Trwająca do tej pory dyskusja na temat ewentualnej korekty tych regulacji wciąż przyczynia się do utrzymania stosunkowo niskiego poziomu tzw. sprzedaży flotowej.

Rośnie natomiast ilość aut "z drugiej reki" sprowadzanych do naszego kraju.

- To co się stało w tej chwili w Polsce, to jest ten sam exodus, który zaistniał po zjednoczeniu Niemiec - mówi Adam Kołodziejczyk - Dyrektor Generalny Ford Polska.

- Od 1 maja do końca września sprowadzono do Polski ponad 500 tys. samochodów używanych. W ciągu 5 miesięcy sprowadzono więc o 30% więcej aut używanych niż cały rynek pojazdów nowych w tym roku. My nie mamy pełnej wiedzy, jakie przywieziono samochody. Na początku wydawało się, że to są auta stare, ale nie tylko. Z fragmentarycznych danych wynika, że ok. 50% aut to są pojazdy między 5 a 7 lat, 10% - to auta młodsze, a 40% - to auta starsze. Duży import aut spowodował, że wartość odkupu "polskich" aut używanych spadła o 20-30%. Spowodowało to zatrzymanie naturalnej rotacji samochodów u naszych dilerów. Klient sprzedawał dotychczas auto dilerowi i kupował nowe - za gotówkę lub na kredyt. Dobry sprzedawca był w stanie przekonać ok. 50% klientów, by kupili auto nowe. Pozostali kupowali samochód używany. Teraz sytuacja się zmieniła. Zadbane, w dobrym stanie technicznym, 5-7 letnie samochody sprowadzane stanowią zagrożenie dla naszych nowych aut. Jest powszechnie wiadome, że samochody te sprowadzane są na "podwójnych fakturach" tzn. ze znacznie zaniżoną ceną zakupu będącą podstawą naliczania wszystkich opłat i podatków. Są one o 6-8 tys. zł tańsze niż 3-4 letnie samochody z sieci naszych dilerów. W tej sytuacji klient nie odsprzedaje auta dilerowi, tylko jeździ jeszcze rok lub 2 lata. I to jest powód, dla którego sprzedaż nowych aut spada.

W gruncie rzeczy, nawet auta stare, 10-letnie, też stanowią pewne zagrożenie dla sprzedaży aut nowych. Przy odpowiedniej argumentacji sprzedawcy, ok. 10% klientów mających tylko 10 tys. zł kupowało auto nowe na kredyt. W tej sytuacji tych klientów już nie ma. Jeżeli rynek w Polsce w przyszłym roku będzie na tym poziomie co w tym roku, to będzie wielki sukces. To co się stało w tej chwili w Polsce, to jest ten sam exodus, który zaistniał po zjednoczeniu Niemiec.

Sprzedaż samochodów osobowych w Polsce

Dane wg Samar

Import osobowych samochodów używanych i sprzedaż nowych aut osobowych w Polsce w 2004 r.

Dane wg Ministerstwa Finansów i Samar