Pasek wielorowkowy. O tym pamiętaj przy wymianie

Pasek wielorowkowy zwany także paskiem napędu osprzętu jest najczęściej szeroki i długi. Konstruktorzy dbają o to, aby podczas pracy nie wpadał w drgania i łagodził wpływ gwałtownych zmian prędkości obrotowej silnika (np. przy funkcji start/stop lub w trybie hybrydowym) na osprzęt. Jest to możliwe nie tylko dzięki odpowiedniej budowie samego paska, ale także dzięki odpowiedniej konstrukcji napinacza i kół pasowych przekazujących napęd. Chodzi np. o małe koło napędu alternatora wyposażone w sprzęgło oraz o dwumasowe koło pasowe, które znajduje się na wale korbowym. Oba te elementy należy sprawdzać przed każdą wymianą paska wielorowkowego.

Na rynku oferowana jest szeroka gama różnych typów sprzęgieł alternatora. Najpopularniejsze to sprzęgło jednokierunkowe (OWC). Jak sama nazwa wskazuje przekazuje napęd tylko w jednym kierunku i tym samym niweluje szkodliwy wpływ drgań paska na alternator. Sprzęgło pozwala alternatorowi zwalniać prędkość obrotową niezależnie od obrotów silnika, która zmienia się czasem bardzo gwałtownie podczas zmian biegów lub po zadziałaniu funkcji start/stop. To właśnie sprzęgło alternatora sprawia, że reaguje on z opóźnieniem na spadek prędkości obrotowej silnika i wytraca swoją prędkość obrotową znacznie łagodniej.

Sprzęgło alternatora SKF nie tylko chroni alternator, ale radykalnie zmniejsza przeciążenia, którym poddawany jest sam pasek wielorowkowy i w ten sposób wydłuża jego żywotność. Zużycie sprzęgła alternatora lub jego zatarcie objawia się podwyższoną głośnością pracy układu, a także drganiem paska. Ostatecznym efektem jest zwykle zerwanie paska.

Kontrolę sprzęgła alternatora ze sprzęgłem jednokierunkowym przeprowadza się po zdjęciu paska wielorowkowego. Jeśli sprzęgło jest sprawne, obrót koła pasowego alternatora w jedną stronę umożliwia napęd alternatora, natomiast obrót w stronę przeciwną już nie, a koło nie powinno stawiać oporu. Obracanie się alternatora niezależnie od kierunku obrotu koła pasowego świadczy o zużyciu sprzęgła. Objawem usterki jest oczywiście brak napędu alternatora niezależnie od kierunku obrotu koła pasowego - wyjaśnia Marcin Czajka Vehicle Aftermarket Sales Manager South SKF Polska S.A.

Dwumasowe koła napędzające pasek wielorowkowy (koła pasowe z tłumikiem drgań skrętnych) składają się najczęściej z dwóch współosiowych kół połączonych tłumikiem drgań skrętnych – np. w formie elastycznej masy. Taka konstrukcja redukuje drgania przenoszone z wału korbowego na pasek osprzętu. Dwumasowe koła pasowe z czasem zużywają się – dochodzi do rozwarstwienia elastycznego tłumika drgań.

Zużycie jest doskonale widoczne. Po zdjęciu paska wielorowkowego wystarczy chwycić dłonią za koło pasowe. Wyczuwalny luz pomiędzy obiema częściami koła kwalifikuje go do wymiany.

SKF zachęca do okresowej kontroli paska wielorowkowego oraz sprzęgła alternatora i dwumasowego koła pasowego przy każdym przeglądzie – przynajmniej raz w roku. Wczesna diagnostyka usterek wydłuży żywotność innych elementów współpracujących, a także uchroni kierowcę przed ewentualnym ryzykiem uszkodzenia układu rozrządu przez zerwany pasek wielorowkowy - tłumaczy Marcin Czajka.